Ułan Bator, Ulaanbaatar, do 1924 Urga,
stolica Mongolii, w środkowopółnocnej części kraju, u północnego podnóża masywu Bogd-uul i południowo-zachodniej części gór Chentej, nad rz. Tołą, w pobliżu ujścia rz. Selbe, na wys. 1350 m;
Ułan Bator
Encyklopedia PWN
największe miasto kraju; rozwinięty gł. przemysł lekki: skórz.-obuwniczy, futrzarski, włók. (odzieżowy, wyrób dywanów), spoż. (mięsny, browarniczy, młynarski), drzewny (m.in. fabryka mebli), materiałów budowlanych (cegielnia), poza tym zakłady naprawcze taboru kol. i samochodów, elektrownia cieplna; siedziba Mong. Akad. Nauk (zał. 1961), szkoły wyższe (m.in. uniw., zał. 1942, akad. med., zał. 1956), muzea, biblioteka, teatry, centrum telew.; gł. węzeł komunik. kraju, połączenie kol. z Rosją i Chinami, międzynarodowy port lotniczy (Bujant Uchaa). W centralnej części miasta, wokół rozległego placu Suche Batora są skupione budynki rządowe i uczelnie; dzielnice zachodnie i południowe mają charakter przem., pozostałe, o wielokondygnacyjnej zabudowie, są dzielnicami mieszkaniowymi; na północnych peryferiach miasta znajdują się kwartały jurt (ustawionych na stałe), w których mieszka ok. 40% ludności Ułan Bator; zagrożeniem dla miasta są potoki błota spływające latem ze stoków górskich. W pobliżu Ułan Bator wydobycie węgla brunatnego (Nałajcha).
Historia. Założone 1639 jako rezydencja (mong. örgöö, stąd eur. nazwa Urga) bogd gegeena, pierwotnie koczownicza, na obecnym miejscu od 1730; w XVIII–XIX w. rozwój jako osady rzemieślniczej obsługującej rezydencję oraz punkt etapowy na szlaku handl. między Rosją a Chinami; 1911 stol. autonomicznej Mongolii, 1919 zajęta przez Chińczyków, od II 1921 przez oddziały R. Ungerna von Sternberga, 6 VII 1921 przez mong. i ros. oddziały rewolucyjne; od 1924 stol. Mongolii.
Zabytki. Klasztor Da Chüree z pocz. XVII w., pałace z XIX w.
