Tyryns

Tyryns, Tíryns,

w starożytności gród i miasto w Grecji, w Argolidzie (Peloponez).

Zasiedlony od środkowego neolitu; na pocz. XIV w. p.n.e. jeden z gł. ośrodków cywilizacji mykeńskiej w Argolidzie; zniszczony ok. 1200 prawdopodobnie przez trzęsienie ziemi; ponownie zasiedlony w XII w.; pod koniec epoki brązu rozpadł się na kilka osad wokół cytadeli; przed VIII w. podporządkowany Argos, na krótko odzyskał niezależnośc; ok. 470 p.n.e. zniszczony przez Argos. Wykopaliska (H. Schliemann 1884–85, niem. 1926–27 i od 1963) odsłoniły na wzgórzu ruiny grodu i osady o pow. ok. 2 ha, otoczonych potężnymi murami cyklopowymi (gł. XIV–XIII w. p.n.e.) z 2 bramami i 2 bastionami z komorami (magazyny) połączonymi krytymi galeriami; na szczycie wzgórza — zamknięty wewn. murem obronnym (XIV w. p.n.e.) — kompleks pałacowy, poprzedzony propylejami i perystylowym dziedzińcem z reprezentacyjnym megaronem (stiukowo-alabastrowa malowana posadzka, fragmenty malowideł ściennych), pomieszczenia gosp. i cysterna na wodę; zespół wpisany na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO.