Tournai

Tournai

[turnẹ],

flam. Doornijk,

m. w zachodniej Belgii, w prow. Hainaut, nad rz. Skaldą, w pobliżu granicy z Francją.

różnorodny przemysł, gł. metal., maszyn., włók. (lniarski), skórz.; węzeł drogowy przy magistralnej linii kol. i autostradzie Bruksela–Lille (Francja); ośr. turyst.; muzea: historii i archeologii, sztuk pięknych, folkloru, skarbiec katedralny.

Historia.

Rzymskie Turris Nerviorum, średniow. Turnacum; od III–IV w. ośr. biskupstwa; V–VI w. rezydencja Merowingów; od X w. w posiadaniu Flandrii, odtąd dzieliło jej losy polit.; w XIV–XVI w. ośr. produkcji tkackiej, w XV w. ośr. mal. (R. Campin, R. van der Weyden), w XVIII i XIX w. — produkcji porcelany; 1668–1713 i ponownie 1794–1814 należało do Francji. W 1653 w Tournai odkryto pozostałości grobu z V w., wyposażonego w broń, sakwy ze złotymi i srebrnymi monetami, wiele kosztownych ozdób; złoty sygnet z napisem Childerici regis świadczy, że był to grób króla Childeryka, ojca twórcy państwa Franków — Chlodwiga; razem z władcą została prawdopodobnie pochowana jego małżonka; zabytki przechowywane w Bibliotece Nar. w Paryżu 1831 stały się łupem złodziei (część odzyskano); podjęte ostatnio badania archeol. wykazały, że grób król. znajdował się na cmentarzysku czynnym od końca V do VII w.

Zabytki.

Romańsko-got. katedra Notre Dame (XII–XIV w.) z 5 masywnymi wieżami (wpisana na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO); rom.-got. kościoły: St. Piat (XII, XIV–XVI w.), St. Jacques (XII–XIV w.), St. Brice (XII, XIII–XV w.), St. Quentin (XIII–XV w.), St. Nicolas (XIII w.), Ste Madeleine (XIII w.); rom. kamienica (XII w., jedna z najstarszych w Europie); got. most (XIII–XIV w.), beffroi (XII–XIII, XIV w.), renes. sukiennice (pocz. XVII w.), ratusz (XVIII w.), pałace (XVII–XVIII w.).