telekomunikacyjne drogi

telekomunikacyjne drogi,

drogi, po których przebiegają sygnały elektr. i opt. będące nośnikami wiadomości. Do dróg telekomunik. zalicza się kanały, łącza i tory telekomunikacyjne.

Kanał telekomunikacyjny jest to droga przeznaczona do transmisji sygnału elektr. w jednym kierunku (jednokierunkowa), zawarta między punktem powstania tego sygnału a punktem (lub punktami) jego przeznaczenia; jest ona odpowiednio odseparowana od wszelkich innych podobnych dróg; kanał może być trwały lub nietrwały; zależnie od rodzaju świadczonej usługi telekomunik. rozróżnia się kanały: telefoniczne, telegraf., radiofoniczne, telew., teledacyjne itd. Typowym przykładem nietrwałego kanału telekomunik. jest komutowany (łączony w pośredniczących centralach telefonicznych) kanał telefoniczny prowadzący od abonenta A do abonenta B lub odwrotnie, który jest realizowany na czas trwania rozmowy, po czym ulega dekompozycji. Trwałym kanałem telekomunik. jest np. kanał radiofoniczny — prowadzący od studia do radiostacji (skąd dalej zostaje „rozsiany” za pomocą anteny do wielu odbiorników dostrojonych do danej długości fali). Do uzyskania połączenia telekomunik. konieczne jest zestawienie między aparatami końcowymi drogi sygnału złożonej na ogół z wielu części — komutowanych ogniw; ogniwa te, będące zazwyczaj odcinkami 2 różnokierunkowych kanałów, są nazywane łączami telekomunikacyjnymi. Analogicznie jak w przypadku kanałów, rozróżnia się łącza: telefoniczne, telegraf., telew., radiofoniczne i in. W zależności od wymagań związanych z daną usługą telekomunik. łącze jest przystosowane do przesyłania sygnałów w 1 lub 2 kierunkach; łączem jednokierunkowym (o 1 kanale) jest np. łącze radiofoniczne, a łączem dwukierunkowym (o 2 kanałach) — łącze telefoniczne zawarte między 2 sąsiednimi centralami telefonicznymi. Łącze telekomunik. może na ogół wchodzić w skład zestawów łączy połączonych łańcuchowo na czas przekazywania wiadomości. W danej chwili za pomocą jednego łącza (lub zestawu łączy) można uzyskać tylko jedno połączenie telekomunik.; nie oznacza to, że każde łącze korzysta w tym celu z oddzielnych środków technicznych. Do realizacji kanałów telekomunik. stosuje się tory telekomunikacyjne, tj. długie, cienkie i linearne układy elektr. bierne (nie zawierające źródeł energii), umożliwiające rozchodzenie się w obu kierunkach fal elektromagnetycznych wiązką silnie skupioną wzdłuż ich osi. Rozróżnia się tory telekomunik. przewodowe (metal.), radiowe (2 anteny kierunkowe wraz z odpowiednią wiązką fal elektromagnetycznych skupioną wokół linii łączącej obie anteny), światłowodowe i falowodowe. Jeden tor może służyć do realizacji jednego kanału telekomunik. lub wielu kanałów (wielokrotne wykorzystanie toru telekomunik. przez setki lub tysiące kanałów telekomunik. różnych rodzajów, transmitujących jednocześnie różne sygnały bez wzajemnego oddziaływania).