Taine 
, ur. 21 IV 1828, Vouziers, zm. 5 III 1893, Paryż,
fr. filozof i historyk, estetyk i teoretyk kultury;
[ten]
Hippolyte Adolphe , ur. 21 IV 1828, Vouziers, zm. 5 III 1893, Paryż,
Taine Hippolyte Adolphe
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
od 1864 profesor w École des Beaux-Arts w Paryżu; od 1878 czł. Akad. Fr.; przedstawiciel fr. pozytywizmu w metodologii humanistyki, zwłaszcza w filozofii kultury i teorii sztuki. Taine uznawał istnienie praw w historii, uważał, że powinna ona, jak nauki przyr., uogólniać fakty; sformułował swoistą teorię dziejów ludzkich, które interpretował jako rezultat wpływu klimatu, rasy (zespołu wewn. możliwości typowych dla każdego człowieka), środowiska (wszelkich zewn. oddziaływań na daną jednostkę) i momentu hist. (wpływu tego, co minione, na to, co aktualne). Oddziaływanie poglądów Tainego było bardzo szerokie, przyczyniły się one m.in. do powstania naturalist. szkoły w literaturze i ugruntowania realizmu w sztuce. Główne prace: Essais de critique et d’histoire (3 serie: 1858, 1865, 1894), Filozofie pozytywne w Anglii. Studium nad Millem (1864, wyd. pol. 1883), Filozofia sztuki (1865–68, wyd. pol. 1896), De l’intelligence (1870), Les origines de la France contemporaine (t. 1–11 1875–93).
