szewstwo,
rzemiosło zajmujące się wytwarzaniem i naprawą obuwia;
szewstwo
Encyklopedia PWN
umiejętność rozwinięta w starożytności, jedno z najpopularniejszych rzemiosł. Pierwsze cechy szewskie powstały w zachodniej Europie w XI w. Z Polski wczesnośredniowiecznej wyroby szewskie są znane z wykopalisk w Opolu i Gdańsku, XII–XIII w. istniała kategoria ludności służebnej wytwarzającej wyroby skórzane, głównie obuwie; cechy szewskie pojawiły się w XIII w. (najstarsze wzmianki: Kraków 1257, Toruń w połowie XIII w., Poznań 1280), XIV–XV w. istniały już w kilkudziesięciu, a XVI–XVII w. w kilkuset miastach Rzeczypospolitej; szewcy mieli także prawo garbowania skór; do największych ośrodków szewstwa należały wówczas: Warszawa, Kraków z Kazimierzem, Przasnysz, Toruń, Warka, Bielsk, Lwów, Gdańsk, Ciechanów, Łomża, Częstochowa; bardzo liczni byli też szewcy pracujący poza cechami (tzw. partacze), szewcy żydowscy oraz szewcy wiejscy, zaspokajający większość potrzeb chłopów i służby dworskiej. W dużych ośrodkach istniała specjalizacja szewców: wyodrębniali się szewcy produkujący obuwie tanie oraz drogie z safianu lub kordybanu, wytwarzający obuwie półskórzane oraz tzw. obuwie polskie (husarskie), szyjący obuwie według mody niemieckiej lub włoskiej, dla kobiet i dla dzieci; istnieli także szewcy jedynie naprawiający obuwie. Wyraźny rozwój szewstwa nastąpił w XIX w., kiedy to powstawały osiedla specjalizujące się w produkcji obuwia, liczące po kilkudziesięciu, a nawet kilkuset szewców (np. Krukiewice koło Przemyśla); w końcu XIX w. pojawiły się zakłady półmechanicznej produkcji obuwia, jeszcze w okresie międzywojennym jednak rzemieślnicze szewstwo zajmowało drugie miejsce (po krawiectwie) wśród rzemiosł (1937 ponad 50 tysięcy warsztatów). Po II wojnie światowej w rezultacie celowej polityki władz, a także w wyniku rozwoju masowej i taniej produkcji fabrycznej, liczba zakładów szewskich zmniejszyła się 5-krotnie (1955 ok. 11,3 tysiąca); w końcu XX w. istniały głównie warsztaty zajmujące się naprawą obuwia i nieliczne rzemieślnicze wytwórnie obuwia.
