Rhode Island
 
Encyklopedia PWN
Rhode Island
[roud ạılənd] Wymowa,
stan w północno-wschodniej części USA, nad O. Atlantyckim (zat.: Rhode Island, Narragansett, Block Island);
1,1 mln mieszk. (2018); powierzchnia 3,1 tys. km2 (najmniejszy stan USA); stol. — Providence; najgęściej zaludniony stan USA, 270 mieszk. na km2, silnie zurbanizowany — zespół miejski Providence–Pawtucket–Fall River skupia ponad 90% mieszk. Rhode Island. Powierzchnia nizinna, w części północno-zachodniej pagórkowata; bardzo rozczłonkowana linia brzegowa, w zat. Narragansett liczne wyspy. Klimat umiarkowany ciepły, mor.; średnia temp. w styczniu ok. –15°C, w lipcu 21°C; roczna suma opadów ok. 1000 mm; rzeki krótkie, najważniejsza — Blackstone; na zachodzie stanu występują lasy liściaste.
Jeden z najwcześniej uprzemysłowionych stanów USA, w XIX w. dominował przemysł bawełn., ob. rozwinięty przemysł maszyn., metal., elektrotechniczny, elektroniczny, włók., chem., spoż.; poza tym wyrób biżuterii, koronek, ozdób; przemysł skupiony gł. w zespole miejskim Providence; intensywne rolnictwo (nie odgrywa większej roli w gospodarce stanu), zwłaszcza warzywnictwo, sadownictwo, hodowla bydła typu mlecznego; większe znaczenie ma rybołówstwo; turystyka; nad O. Atlantyckim miejscowości wypoczynkowe (najbardziej znana — Newport).
Historia. W 1636 ang. purytanie wypędzeni z kolonii Massachusetts zał. osiedle Providence; 1638 powstało Portsmouth, 1639 — Newport, 1642 — Warwick; te 4 osiedla 1644 utworzyły kolonię Providence Plantation; na mocy król. przywileju 1663 kolonia pod nazwą Rhode Island and Providence Plantation otrzymała prawo do samorządu i gwarancje wolności rel., dzięki czemu stała się schronieniem dla czł. różnych sekt rel. (m.in. kwakrów); 1675–76 walki z Indianami (tzw. wojna króla Filipa) — większość wymordowano; rozwój gospodarczy kolonii był związany z handlem; jako jedna z pierwszych wystąpiła w 2. poł. XVIII w. przeciwko Koronie bryt. i podczas wojny o niepodległość Stanów Zjedn. 1776 wypowiedziała jej posłuszeństwo; 1790 przyjęta do Unii jako ostatni ze stanów założycielskich; napływ licznych imigrantów, od końca XIX w. gł. z południowej i wschodniej Europy (m.in. z Polski).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia