rewolucyjni demokraci

rewolucyjni demokraci,

wg leninowskiej typologii teoretycy i działacze społ. XIX w. dążący w krajach eur. do likwidacji feudalizmu lub jego pozostałości przez rewolucyjne wprowadzenie w życie zasad demokr.-liberalnych, zwłaszcza zniesienia przegród stanowych i uwłaszczenia chłopów;

w historiografii sowieckiej używano terminu rewolucyjni demokraci w szczególności na określenie myślicieli i działaczy społ. poł. XIX w. — różniących się znacznie w postawach światopoglądowych i wysuwanych programach — ale dążących do likwidacji caratu i radykalnego rozwiązania kwestii chłopskiej (W. Bielinski, N. Dobrolubow, A. Hercen, N. Ogariow i in.); za rewolucyjnego demokratę historiografia sowiecka uważała także młodego Marksa; w historiografii pol. po 1945 jako rewolucyjnych demokratów określano działaczy łączących walkę o odzyskanie niepodległości z hasłem rewolucji agrarnej (E. Dembowski, H. Kamieński, lewica „czerwonych” w powstaniu styczniowym). Obecnie rewolucyjny demokratyzm jako pojęcie ideol., stanowi ogólnik o charakterze oceniającym, a nie klasyfikującym i zanika.