rekrystalizacja

rekrystalizacja

[łac.-gr.],

techn. proces zarodkowania i rozrastania się nowych ziaren w odkształconym na zimno ciele stałym (zgniot); zachodzi powyżej tzw. temperatury rekrystalizacji — najniższej temperatury, w której zachodzi rekrystalizacja

jest to zabieg cieplny (wyżarzanie) stosowany w celu umocnienia i przywrócenia pierwotnej plastyczności materiału (gł. stopu) przez usunięcie skutków zgniotu, umożliwiający dalszą obróbkę plast. na zimno; zarodki r. nowych ziaren powstają w miejscach o dużej koncentracji energii (m.in. granice ziaren), tworzą się nowe, nie odkształcone ziarna. Temperatura rekrystalizacji zależy m.in. od stopnia zgniotu (im większy zgniot, tym niższa ta temperatura) i od czystości materiału. Procesowi r. towarzyszą znaczne zmiany właściwości mech. materiału: maleje jego twardość i wytrzymałość oraz wzrasta plastyczność, aż do wartości właściwych dla stanu przed zgniotem. W przypadku metali żądaną wielkość ziarna po r. uzyskuje się przez właściwy dobór wielkości zgniotu oraz temperatury i czasu wyżarzania (rekrystalizującego). R. wykorzystuje się praktycznie, m.in. do usuwania niepożądanego umocnienia wywołanego przez zgniot, uniemożliwiającego dalszą przeróbkę plast., lub dla uzyskania określonej wielkości ziarna.