rącznik pospolity

rącznik pospolity, rycynus, kleszczowina, Ricinus communis,

gatunek byliny, krzewu lub drzewa (do kilkunastu m wys.) z rodziny wilczomleczowatych, pochodzący z obszarów międzyzwrotnikowych Afryki lub Indii;

roślina jednopienna, o kwiatach rozdzielnopłciowych (męskie skupione w dolnej części kwiatostanu, żeńskie — w górnej); liście osadzone na długich ogonkach liściowych, duże, dłoniaste, głęboko wcinane; owoc — kolczasta lub naga, zielona, trójkomorowa torebka; nasiona owalne, lśniące, mozaikowate, zawierają 35–58% tłuszczu, ok. 20% białka oraz trujące związki — rycyninę i rycynę; jest powszechnie uprawianą rośliną oleistą w obszarach międzyzwrotnikowych i podzwrotnikowych, też w cieplejszych rejonach klimatu umiarkowanego; z nasion uzyskuje się olej rycynowy leczn. i techniczny.