radioźródła

radioźródła, źródła radiowe,

ciała niebieskie charakteryzujące się silną emisją w zakresie fal radiowych;

w Układzie Słonecznym promieniowanie radiowe wysyłają Słońce, Wenus i Jowisz. Są to jednak radioźródła na tyle słabe, iż nie mogłyby być obserwowane za pomocą stosowanej dziś aparatury, gdyby znajdowały się poza Układem Słonecznym. Radioźródłami są liczne galaktyki, które zostały zidentyfikowane jako pozostałości po wybuchach supernowych, np.: mgławica Krab (w której wybuch supernowej nastąpił 1054), pulsary (których promieniowanie radiowe pulsuje z częstością od ok. 1/3 do 30 Hz). Wybuchy radiowe są obserwowane także u gwiazd rozbłyskowych. Promieniowanie radiowe dociera od obłoków zjonizowanego wodoru międzygwiazdowego (np. mgławicy w Orionie), w tym także od mgławic planetarnych. Radioźródłami okazało się wiele galaktyk, m.in. 1950 wykryto promieniowanie Wielkiej Mgławicy w Andromedzie;w latach następnych zidentyfikowano wiele radioźródeł. Oprócz widma ciągłego obserwuje się także promieniowanie radiowe o dł. fali 21 cm, emitowane przez wodór; umożliwia to prześledzenie rozkładu neutralnego wodoru oraz jego ruchu w obserwowanych galaktykach. Jednakże normalne galaktyki są na ogół słabymi radioźródłami. Znacznie silniejsze promieniowanie dociera od tzw. galaktyk osobliwych — na ich zdjęciach często można dostrzec skutki niedawnych eksplozji. Radioźródłami są także jądra galaktyk Seyferta. Na podstawie obserwacji radiowych odkryto kwazary. W 1964–65 wykryto reliktowe promieniowanie tła.