Ortega y Gasset José

fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Ortega y Gasset

[o. i gassẹt]

José , ur. 9 V 1883, Madryt, zm. 18 X 1955, tamże,

hiszp. filozof kultury, socjolog i eseista; przedstawiciel filozofii życia;

czł. Hiszp. Akad. Król.; 1910–36 profesor uniwersytetu w Madrycie; 1936–45 na emigracji; przywódca hiszp. ruchu umysłowego lat 1920–30, zwolennik filozofii życia; w sporze o problem nar. (España invertebrada 1921) przeciwnik M. de Unamuno i pokolenia 1898, dążył do zeuropeizowania i uwspółcześnienia kultury hiszp. (1923 zał. pismo „Revista de Occidente”; w Meditaciones del Quijote 1914 zawarł nowe spojrzenie na twórczość M. de Cervantesa, realizm i powieść); analizował zjawiska kultury XX w. (Dehumanizacja sztuki 1925), głosząc tezę o jej upadku, spowodowanym zanikiem elity umysłowej i panowaniem mentalności masowej (Bunt mas 1929); pol. wybory: Dehumanizacja sztuki i inne eseje (1980), Bunt mas i inne pisma socjologiczne (1982), Szkice o miłości (1989), Po co wracamy do filozofii (1992), Velázquez i Goya (1993).

Bibliografia

E. GÓRSKI José Ortega y Gasset i kryzys ideologii hiszpańskiej, Wrocław 1982.