Nowy Orlean
 
Encyklopedia PWN
Nowy Orlean, New Orleans Wymowa,
m. w USA, w stanie Luizjana, nad rz. Missisipi (w pobliżu jej ujścia do Zat. Meksykańskiej) i jez. Pontchartrain.
największe miasto stanu, jeden z gł. ośr. gosp. i kult. w południowej części USA; przemysł związany z wydobyciem ropy naftowej, gazu ziemnego, siarki i soli kam.; kompleks rafinerii ropy naftowej, przemysł chem., maszyn., stoczn., włók., szklarski, drzewny; jeden z gł. portów mor. kraju (przeładunek 89 mln t — 1998) — wywóz gł. ropy naftowej, produktów naftowych, bawełny, surowców chem. (m.in. siarki); ośr. handlu hurtowego; duży węzeł komunikacji lotn.; szkoły wyższe, w tym 6 uniw. (najstarszy zał. 1835); wielki ośrodek turyst. znany z folkloru murzyńskiego oraz świat. stolica muzyki jazzowej (doroczne międzynar. festiwale jazzu w New Orleans Jazz Club), miejsce urodzenia L. Armstronga; tradycyjne zabawy karnawałowe z ulicznymi fiestami Mardi Gras na Bourbon Street (co roku uczestniczy w nich ponad 1 mln osób), organizowanymi przez specjalne stowarzyszenia (najstarsze Mistick Krewe of Comus, zał. 1827); Najstarsza część miasta położona jest na wschodnim brzegu rzeki i połączona z zachodnim, zw. Algiers, mostem; N.O. wyróżnia się wśród miast amer. zróżnicowaną architekturą, z cechami architektury eur. (fr., wł.) i kolonialnej.
Kościoły z XVIII i XIX w., m.in. bazylika Św. Ludwika, kościół Św. Jana Chrzciciela; liczne domy mieszkalne i budowle użyteczności publicznej z XVIII–XIX w., m.in.: Madame John’s Legacy, Miro House, Old Louisiana State Bank.
Historia. Założony 1718 przez Francuzów, od 1722 stolica fr. kolonii Luizjana; od 1763 wraz z Luizjaną należał do Hiszpanii, 1803 przejściowo do Francji, następnie do USA; 1812–49 stol. stanu Luizjana; 8 I 1815 pod N.O. największa bitwa lądowa podczas wojny 1812 roku — spóźnione zwycięstwo (już po zawarciu 1814 traktatu gandawskiego) gen. A. Jacksona nad Brytyjczykami, nie miało wpływu na jej wynik; podczas wojny secesyjnej (1861–65) N.O. objęty blokadą mor. wybrzeży Konfederacji, ustanowioną IV 1861 przez prezydenta A. Lincolna, 24 IV 1862 zdobyty przez flotę Unii dowodzoną przez admirała D.G. Farraguta. Znaczny procent ludności murzyńskiej, co zdecydowało o odrębności kult. miasta (kolebka jazzu nowoorleańskiego) i powodowało konflikty rasowe.
Zabytki. Kościoły z XVIII i XIX w., m.in. bazylika Św. Ludwika, kościół Św. Jana Chrzciciela; liczne domy mieszkalne i budowle użyteczności publicznej z XVIII–XIX w., m.in. Madame John’s Legacy, Miro House, Old Louisiana State Bank.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia