Nankin

Nankin, Nanjing ,

m. we wschodnich Chinach, nad rz. Jangcy, ok. 380 km od jej ujścia do M. Wschodniochińskiego;

— 3,5 mln mieszk., zespół miejski (pow. 6,5 tys. km²) — 7,7 mln (2009). Ważne miasto już w I tysiącl. p.n.e.; za dyn. Song twierdza broniąca Chiny przed najazdami ludów mong.; na pocz. panowania dyn. Ming stol. cesarstwa (1368–1421), uzyskało wówczas obecną nazwę; 1842 w N. podpisano traktat chiń.-ang. kończący pierwszą z wojen opiumowych; 1853–64 stol. państwa tajpingów; 1912 proklamowano tu Rep. Chiń.; 1927–49 (z przerwą 1937–45 na okupację jap.) stol. kuomintangowskich Chin. Wielki ośr. przem.-handl. i nauk.-kult. Chin; rozwinięty przemysł maszyn. (m.in. obrabiarki, maszyny roln.), samochodowy (zwłaszcza samochody ciężarowe), stoczn., chem. (nawozy sztuczne, farmaceutyki, włókna chem.) i petrochemiczny (wielkie zakłady produkcji etylenu), elektrotechniczny (radioodbiorniki), precyzyjny (zegarki), opt., włók. (m.in. produkcja brokatu), spoż.; hutnictwo żelaza; port dostępny dla statków mor. (przeładunki 55 mln t, 1997); ważny węzeł kol. i port lotn.; most kol.-drogowy (dł. ok. 7 km) przez Jangcy; liczne szkoły wyższe (m.in. uniw., zał. 1902 — jeden z najstarszych w kraju) i instytuty nauk.-badawcze, filia Chiń. Akad. Nauk, duże obserwatorium astr.; ośr. turyst.; muzea; mauzoleum Sun Yat-sena; zachowana część murów miejskich z bramami; w pobliżu nekropole cesarskie, do których prowadzą shendao z kam. figurami zwierząt i chimer (V–VI, XIV w.), wojowników i urzędników (XIV–XV w.).