Mikołaj I Romanow
 
Encyklopedia PWN
Mikołaj I Romanow, ur. 6 VII 1796, Carskie Sioło (ob. Puszkin), zm. 2 III 1855, Petersburg,
cesarz ros. i król pol. od 1825, syn Pawła I.
Panowanie rozpoczął od stłumienia powstania dekabrystów 1825 i utworzenia Trzeciego Oddziału (policja polit.); prześladował postępowych pisarzy, poetów i uczonych (m.in. W. Bielinskiego, A. Hercena, A. Puszkina); wydał ustawę zamykającą praktycznie dostęp do szkół średnich i wyższych młodzieży nieszlacheckiego pochodzenia. W polityce zagr. dzięki traktatowi adrianopolskiemu (po wojnie ros.-tur. 1828–29) wzmocnił pozycję Rosji na Bałkanach; dążył do utrzymania w Europie systemu ustalonego przez kongres wiedeński 1815; zawarł 1833 sojusz z Prusami i Austrią, 1848 zerwał stosunki z republikańską Francją; 1849 wojska ros. brały udział w stłumieniu rewolucji na Węgrzech. Złożony z tronu pol. na mocy decyzji powstańczego sejmu (25 I 1831); po stłumieniu powstania listopadowego zniósł konstytucję i wprowadził 1832 Statut Organiczny, na mocy którego Królestwo Pol. stało się nieodłączną częścią Imperium Ros.; zniósł unię kośc. (zmuszanie unitów do przechodzenia na prawosławie), zamknął uniw. w Warszawie i w Wilnie. W ostatnich latach panowania sprowokował niepomyślną dla Rosji wojnę krymską; zmarł nagle przed jej zakończeniem w nie wyjaśnionych okolicznościach.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia