Michałowski Piotr, ur. 2 VII 1800, Kraków, zm. 9 VI 1855, Krzyżtoporzyce k. Krakowa,
malarz;
Michałowski Piotr
Encyklopedia PWN
wybitny przedstawiciel romantyzmu w malarstwie polskim; studiował na uniwersytecie w Krakowie (1815–20) i Getyndze (1821–24) nauki matematyczno-przyrodnicze, ekonomiczne i humanistyczne; 1823–30 w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie zajmował się organizacją hutnictwa; w czasie powstania listopadowego 1830–31 kierował produkcją broni i amunicji. Do 1832, w okresie twórczości amatorskiej, prace, główne rysunki i akwarele, pod wpływem A. Orłowskiego i C.J. Verneta; 1832–35 w Paryżu uczył się w pracowni N.T. Charleta i studiował w muzeach dzieła malarzy hiszpańskich (zwłaszcza D. Vélazqueza), holenderskich i flamandzkich; w studiach nad anatomią konia widoczny wpływ Th. Géricaulta; 1835 przebywał w Wielkiej Brytanii, następnie wrócił do Krakowa; 1848–53 prezes Rady Administracyjnej Krakowa. W tym czasie rozwinął w pełni twórczość artystyczną, a podczas częstych podróży zagranicznych prowadził studia muzealne; ze szczególnym zainteresowaniem rysował i malował (olejno i akwarelą), konie, zaprzęgi, dyliżanse, bydło domowe; tworzył pełne dynamizmu sceny batalistyczne z wojen napoleońskich (kilka wersji bitwy pod Somosierrą) i z powstania listopadowego; zafascynowany postacią Napoleona I malował wielokrotnie jego portret konny i rzeźbił projekt pomnika; malował też portrety konne polskich wodzów, np. S. Czarnieckiego, K. Kniaziewicza. Twórca realistycznych, pełnych wyrazu portretów rodziny (zwłaszcza dzieci) i przyjaciół, oraz znakomitych studiów głów chłopskich (Seńko 1846–48); wybitny kolorysta; jego kompozycje odznaczają się świetnym, śmiałym rysunkiem, syntetyczną formą i swobodą techniki malarskiej (operował szerokimi pociągnięciami pędzla). W twórczości Michałowskiego zaznaczyła się siła poetyckiego odczucia natury i człowieka, dynamizm i żarliwość romantycznego patrioty.