Mfecane
okres w dziejach południowośrodkowej i wschodniej Afryki;
[język Nguni, ‘czas zamętu’],
Mfecane
Encyklopedia PWN
był to czas wojen i wymuszonych migracji Zulusów i in. plemion Nguni w 2. i 3. dekadzie XIX w., które zmieniły układ demogr., społ. i polit. w tej części kontynentu; początek zmianom dało powstanie silnego zmilitaryzowanego państwa Czaki, które zbiegło się w czasie z okresem susz i niepokojów społ. na przeludnionych i obciążonych nadmiernym wypasem bydła obszarach południowo-wschodniej Afryki; wojny prowadzone przez Zulusów rozbiły i wyniszczyły bądź zmusiły do migracji wiele plemion; ludność uchodząca przed wojskami Czaki napływała na terytorium Kraju Przylądkowego (obecna Botswana), a nawet dotarła na tereny obecnych państw: Tanzanii, Malawi (Ngoni) i Zambii; w wyniku M. powstało kilka silnych państw tubylczych: Basuto, Suazi, Matabele.
