Mersenne Marin

Mersenne

[mersẹn]

Marin, ur. 8 IX 1588, k. Oizé (Maine), zm. 1 IX 1648, Paryż,

francuski filozof, matematyk i teoretyk muzyki, ksiądz katolicki.

Przyjaciel R. Descartes’a; 1604–09 pobierał nauki w jezuickim college’u, 1609–11 studiował teologię na Sorbonie, a następnie wstąpił do zakonu minimitów, założonego przez świętego Franciszka z Paoli (1416–1507); 1614–18 nauczał filozofii w klasztorze w Nevers; od 1619 w Paryżu. Był zwany sekretarzem uczonej Europy z racji rozległych kontaktów i korespondencji z całym ówczesnym światem intelektualnym i pośrednictwa w wymianie myśli między przedstawicielami „nowej nauki” — matematyki i przyrodoznawstwa matematycznego; krąg uczonych zbierających się wokół Mersenne’a w paryskim klasztorze na Place Royale zapoczątkował zebrania Akademii Francuskiej i Akademii Nauk w Paryżu. Mersenne przyczynił się do popularyzacji kartezjanizmu (Cogitata physico-mathematica 1644); swoje poglądy filozoficzne zawarł w dziele Harmonie universelle (1636–37), gdzie oprócz przedstawienia świata jako uniwersalnego mechanizmu znajduje się też wykład teorii muzyki z dokładnym opisem wszystkich ówcześnie używanych instrumentów muzycznych; badał liczby pierwsze postaci 2ⁿ − 1 (tzw. Mersenne’a liczby); zaproponował Ch. Huygensowi użycie wahadła do odmierzania czasu; przełożył na francuski Dialogi Galileusza i wydał opracowanie jego badań z mechaniki (Les méchaniques de Galilée 1634). Jego naukowa korespondencja z 1620–48 Correspondance (t. 1–3 1933–46) daje pełny obraz rozwoju nauk ścisłych w 1. połowie XVII w.