Maryland
 
Encyklopedia PWN
Maryland
[mẹrılənd] Wymowa,
stan we wschodniej części USA, nad O. Atlantyckim;
6,0 mln mieszk. (2018), w tym ok. 1/4 ludności murzyńskiej; powierzchnia 27,1 tys. km2; stol. Annapolis, największe miasto, gł. port i ośr. gosp. — Baltimore. Zatoka Chesapeake dzieli M. na część wschodnią nizinną oraz zachodnią — na wybrzeżu nizinną wznoszącą się stopniami w kierunku zachodnim; na północnym zachodzie Appalachy (wysokość do 1023); silnie rozwinięta linia brzegowa z estuariami licznych rzek, m.in. Potomac (na granicy z Wirginią), Sasquehanna, Patuxent; klimat na wybrzeżu podzwrotnikowy mor., na zachodzie umiarkowany ciepły; średnia temp. w styczniu od –1°C na zachodzie do 1°C na wschodzie, w lipcu 24–25°C; roczna suma opadów 1000–1200 mm; lasy gł. liściaste, na nizinach — hikorowo-dębowe, w górach — dębowe. Stan bardzo silnie zurbanizowany (ponad 80% ludności mieszka w zespołach miejskich Baltimore i Waszyngtonu); rozwinięte hutnictwo żelaza, przemysł środków transportu (gł. lotn.), poligraficzny, chem., elektrotechnicznych i elektroniczny, odzieżowy, spoż., stoczn.; intensywne rolnictwo: warzywnictwo, sadownictwo, uprawa tytoniu, soi, kukurydzy oraz hodowla drobiu i bydła; w zat. Chesapeake połów ostryg i skorupiaków. Dobrze rozwinięta komunikacja, zwłaszcza sieć dróg samochodowych; turystyka.
Historia. Obszar M. 1632 został wydzielony z kolonii Wirginia i nadany przez króla ang. lordom Baltimore w celu założenia kolonii (stanowił ich własność do 1776); zasiedlony przez katolików i purytanów (1649 uchwalenie aktu o tolerancji rel.); wytyczona 1763–67 granica między M. a Pensylwanią stanowiła w USA w XIX w. północną granicę występowania niewolnictwa; 1788 M. przyjęty do Unii jako stan założycielski; choć związany z Południem, podczas wojny secesyjnej (1861–65) wymuszono na nim pozostanie w Unii; podczas wojny rejon walk; jego ochotnicy uczestniczyli w wojnie po obu stronach.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Baltimore, panorama miasta (Stany Zjednoczone)fot. M. Dworzańska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia