Manipur, hindi Manīpur, ang. State of Manipur,
stan w północno-wschodnich Indiach, przy granicy z Birmą;
Manipur
Encyklopedia PWN
pow. 22,4 tys. km2, 2,9 mln mieszk. (2011), gł. Mejthelowie z birmańskiej grupy językowej; stol. Imphal; większość ludności żyje w strukturach plemiennych; chrześcijanie i animiści. Powierzchnia górzysta — południkowe pasma gór M. (przedłużenie gór strefy birmańskiej) o wysokość do 2259 m; klimat zwrotnikowy monsunowy, wilgotny; gł. rz.: M. (dorzecze Irawadi), Barak (dorzecze Brahmaputry); lasy (ok. 60% pow.) tropik., wiecznie zielone; ziemie uprawne zajmują ok. 9% pow.; gospodarka żarowa, nawadnianie pól w dolinach rzecznych; uprawa ryżu, kukurydzy, trzciny cukrowej; hodowla bawołów, słoni (wykorzystywane do prac leśnych), jedwabników; eksploatacja lasów; na rz. M. elektrownia wodna (105 MW); rzemiosło: tkactwo, wyroby skórz., garncarstwo; brak linii kol.; przez terytorium M. przechodzi szlak drogowy z doliny Brahmaputry w stanie Asam do Birmy.
Historia. Do poł. XVIII w. było niewiele informacji o tym obszarze; istniało tu księstwo M., wspierane przez Brytyjczyków w celu odparcia inwazji birmańskich; od 1826 pod protektoratem bryt.; w czasie II wojny światowej okupowane przez Japończyków; 1949 księstwo M. zgłosiło akces do niepodległych Indii, włączone do unii ind. jako terytorium związkowe; od 1972 samodzielny stan.
