Luizjana, Louisiana 
,
stan w południowej części USA, przy ujściu Missisipi do Zat. Meksykańskiej;
,
Luizjana
Encyklopedia PWN
pow. 123,7 tys. km2; 4,4 mln mieszk. (2008), w tym 30% ludności murzyńskiej; większość mieszkańców L. skupiona w południowej części stanu; gł. m.: Nowy Orlean, Baton Rouge (stol.). Powierzchnia nizinna, na południowym wschodzie delta Missisipi; klimat w północnej części podzwrotnikowy kontynent., w podzwrotnikowy wilgotny; średnia temp. w styczniu od 8°C na północy do 13°C na południu, w lipcu 27–28°C; roczna suma opadów od 1100 mm na północnym zachodzie do 1500 mm na południowym wschodzie; maksimum opadów w lecie; na wybrzeżu częste huragany; gł. rz.: Missisipi, Red; wzdłuż wybrzeży bagna i liczne jeziora przybrzeżne; lasy (m.in. sosny, dęby, magnolie) — ok. 13% pow.; w dol. Missisipi lasy zalewowe z cypryśnikiem błotnym. Stan przem.-roln.; eksploatacja ropy naftowej ze złóż lądowych i podmor. (2. miejsce w wydobyciu krajowym, po Teksasie), gazu ziemnego, soli kam., siarki; liczne elektrownie wodne i zbiorniki retencyjne; przemysł rafineryjny, w Baton Rouge węzeł rurociągów naftowych (m.in. rurociąg do Chicago); ponadto rozwinięte hutnictwo aluminium, przemysł chem., spoż., środków transportu, elektroniczny; uprawia się soję, bawełnę, trzcinę cukrową, ryż, kukurydzę, drzewa owocowe, warzywa; hodowla bydła mlecznego, drobiu, trzody chlewnej; rybołówstwo; rozwinięta żegluga śródlądowa (Missisipi, Wewn. Kanał Przybrzeżny); gł. port Nowy Orlean jeden z największych w USA (przeładunek roczny ok. 30 mln t) — wywóz gł. ropy naftowej, produktów naftowych, bawełny, surowców chem. (m.in. siarki).
Historia. Teren obecnej L. stanowił od końca XVII w. część fr. kolonii Luizjana; stan Luizjana został utworzony 1812 na niewielkim obszarze w południowo-zachodniej części Luizjany fr., zakupionej 1803 przez USA; 1813 powiększony o fragment zajętej przez USA hiszp. Florydy Zachodniej 1861 L. wystąpiła z Unii i przyłączyła się do Skonfederowanych Stanów Ameryki; podczas wojny secesyjnej (1861–65) okupowana przez wojska Unii; 1868 ponownie przyjęta do Unii; w okresie rekonstrukcji do 1877 kontrolowana przez wojska federalne i rządzona przez republikanów z Północy; od 1877 nieprzerwane rządy Partii Demokr. (stan jednopartyjny); dyskryminacja rasowa; w 2. poł. XX w. ruch na rzecz praw obywatelskich Murzynów i działalność Ku-Klux-Klanu.
