Libeskind Daniel

Libeskind Daniel, ur. 12 V 1946, Łódź,

amerykański architekt i urbanista, pochodzenia polsko-żydowskiego.

Urodził się 12 V 1946 w Łodzi. W 1957 wraz z rodziną wyemigrował do Izraela. Tu rozpoczął studia muzyczne, które kontynuował od 1959 w Nowym Jorku po przeniesieniu się do Stanów Zjednoczonych (jest wirtuozem fortepianu i akordeonu). W 1965 otrzymał obywatelstwo Stanów Zjednoczonych. W tym samym roku ukończył Bronx High School of Science. Zmienił jednak zainteresowania na rzecz architektury, którą studiował w Cooper Union for the Advancement of Science and Art w Nowym Jorku, ukończył ją 1970. W 1972 uzyskał dyplom z historii i teorii architektury w School of Comparative Studies na Essex Univeristy w Wielkiej Brytanii).

Realizacje

Kariera Libeskinda rozpoczęła się 1989 od zwycięstwa w konkursie na Muzeum Żydowskie w Berlinie (1988–93, otwarcie 2001); wielkie płaszczyzny elewacji przecinają dwie linie: prosta porozrywana na odcinki i zygzakowata ciągnąca się w nieskończoność (Libeskind nazwał swój projekt Pomiędzy liniami); wnętrze budowli, w którym operuje światłem i ciemnością, jest labiryntem — to jak odwzorowania życia jednostki ludzkiej czy narodu; Libeskind zastosował kilka czynników wpływających na oderwanie od klasycznego projektowania budowli: odrzucenie symetrii i osiowości w dyspozycji całości, odrzucenie zasady równowagi brył, zatarcie kondygnacji, brak elementów tradycyjnego budynku jak wejścia głównego, okien i innych; budowla połączona jest podziemnym przejściem z Collegienhaus (barokowy dawny gmach sądu pruskiego, następnie Muzeum Historii Berlina), w którym Libeskind umieścił część recepcyjną muzeum. Od tego czasu zaprojektował kilkadziesiąt obiektów, głównie użyteczności publicznej, m.in.: Imperial War Museum w Londynie (1996–2000), The Wohl Centre na uniwersytecie Bar-Ilan w Izraelu (2000–04). W II 2003 biuro Libeskinda wygrało konkurs na odbudowę World Trade Center w Nowym Jorku. W projekcie przewidziane jest m.in.: muzeum w epicentrum (tzw. Ground Zero, przez które ma wieść droga do Pomnika Ground Zero), dwie rozległe przestrzenie publiczne, Park Bohaterów i Klin Światła oraz Wieża Wolności (antenowa, z ogrodami; oprócz niej mają powstać trzy inne wieże zaprojektowane przez zaproszonych do współpracy architektów, m.in. N. Fostera). Libeskind jest też autorem projektu 54-piętrowego (192 m wysokości) apartamentowca Szklany Żagiel mającego powstać w Warszawie (przewidywany termin rozpoczęcia budowy XI 2007, ukończenia — 2010). Libeskind zajmuje się także pracą dydaktyczną, m.in.: dziekan wydziału architektonicznego Cranbrook Academy of Art w Bloomfield, Michigen (1978–85), wykładowca University of California w Los Angeles (1994–1999) i Hochschule für Gestaltung w Karlsruhe (od 1999), liczne gościnne wykłady na wielu uczelniach całego świata. Jest laureatem wielu nagród m.in: Deutsche Architekturpreis (Niemiecka Nagroda w Dziedzinie Architektury, 1999), Hiroshima Art Prize (2001).

Cechy twórczości

Dzieła Libeskinda wyróżniają się bogatym programem ideowo-symbolicznym, często ukrytym przed niewtajemniczonym widzem. Dopiero wprowadzenie odbiorcy w aspekty, znajomość źródeł inspiracji autora, pozwala mu na pełniejszą recepcję dzieła architektonicznego, zgodną z myślą twórcy. Idee Libeskinda wywarły znaczny wpływ na architektów młodego pokolenia i na zajmujących się problemem rozwoju miast i kultury. Jest autorem wielu publikacji, m.in. The Space of Encounter (2001), Breaking Ground (2004).