Labrador

Labrador, ang. Labrador Peninsula, fr. Péninsule du Labrador,

półwysep w północno-wschodniej części Ameryki Północnej, w Kanadzie, w prowincjach Nowa Fundlandia i Labrador oraz Quebec;

powierzchnia około 1,5 mln km²; zbudowany z utworów prekambryjskich (laurentyńska tarcza); wyżynny, wysokość do 1652 m (w górach Torngat); liczne jeziora polodowcowe (Michikamau, Mistassini, Lobstick) dające początek rzekom (Ashuanipi-Churchill, Kaniapiskau, La Grande, Manicouagan) spływającym promieniście ku wybrzeżom (wybrzeże wschodnie — fiordowe); na południu klimat umiarkowany chłodny, w środkowej i północnej części subpolarny, na północnych krańcach polarny; średnia temperatura w styczniu od –29°C na północnym zachodzie do –15°C na południowym wschodzie, w lipcu od 5°C na północy do 17°C na południowym zachodzie; roczna suma opadów od 400 mm na północnym zachodzie do 1000 mm na południowym wschodzie; w południowej części duże zalesienie (lasy iglaste), na północy tundra; złoża rud żelaza (jedne z największych w Ameryce Północnej), uranu, niklu, miedzi; główne miasta: Fort Chimo, Happy Valley-Goose Bay, Sept-Îles, Schefferville.

Historia. Odkryty na przełomie X i XI w. przez żeglarzy normańskich, 1498 ponownie — przez G. Caboto; od XVI w. francuskie, angielskie i portugalskie bazy rybackie; 1670–1869 należał do Kompanii Hudsońskiej, 1870 przyłączony do Dominium Kanady jako część Terytoriów Północno-Zachodnich; 1912 włączony do prowincji Quebec; 1927 północno-wschodnia część Labradoru została przyłączona do Nowej Fundlandii.