Krzyżanowski Julian, ur. 4 VII 1892, Stojańce k. Lwowa, zm. 19 V 1976, Warszawa,
historyk literatury, folklorysta.
Krzyżanowski Julian
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
1927–30 wykładowca School of Slavonic and East European Studies w Londynie, 1930–34 profesor uniwersytetu w Rydze, 1934–39 i 1945–62 Uniwersytetu Warszawskiego; podczas okupacji niem. współorganizator tajnego nauczania uniwersyteckiego; 1946–50 redaktor „Pamiętnika Literackiego”, od 1946 prezes Tow. Literackiego im. A. Mickiewicza; od 1933 czł. PAU, od 1952 PAN, od 1965 Serb. Akad. Nauk. W swych badaniach Krzyżanowski ogarniał całość dziejów literatury pol. (gł. piśmiennictwo staropol., romantyzm i Młoda Polska), ponadto zagadnienia kultury lud. i jej związków z literaturą artyst.; celował w analizach ujawniających szeroki kontekst porównawczy literatur europejskich. Ogłosił m.in. zbiory studiów Od średniowiecza do baroku (1938), W wieku Reja i Stańczyka (1958), monografie W. Orkana (1927) i W.S. Reymonta (1937), cykl fundamentalnych prac o H. Sienkiewiczu, m.in. Henryka Sienkiewicza żywot i sprawy (1966) i Twórczość... (1970), zarysy syntet. Historia literatury polskiej. Alegoryzm — preromantyzm (1939), Neoromantyzm polski 1890–1918 (1963), Dzieje literatury polskiej... (1969, wyd. ang. 1978), podręcznik Nauka o literaturze (1966, wyd. 2 uzupełnione 1969) oraz prace z zakresu literatury lud. i paremiologii, m.in. Paralele (1935, wyd. 3 rozszerzone 1977), Polska bajka ludowa w układzie systematycznym (t. 1–2 1947, wyd. 2 rozszerzone 1962–63), Mądrej głowie dość dwie słowie (t. 1–2 1958–60, wyd. 3 rozszerzone 1975), Szkice folklorystyczne (t. 1–3 1980); kryt. edycje dzieł J. Kochanowskiego, Mickiewicza, J. Słowackiego, Sienkiewicza i E. Orzeszkowej oraz Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich (t. 1–4 1969–78); W świecie bajki ludowej (1980); 1964 otrzymał nagrodę państw. I stopnia.
