Korzeniowski Józef, ur. 19 III 1797, Smulno k. Brodów (Galicja), zm. 17 IX 1863, Drezno,
dramaturg, powieściopisarz, pedagog.
Korzeniowski Józef
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Wychowanek i 1823–32 wykładowca Liceum Krzemienieckiego, 1833–38 uniwersytetu w Kijowie; od 1848 w krajowych władzach szkolnych (m.in. współorganizator Szkoły Głównej); od 1829 członek TPN; na różnorodną twórczość K. składają się: klasycystyczne ody i tragedie, szekspirowskie dramaty historyczne (Dymitr i Maria, wystawione 1831), mieszczańskie dramy, wiersze dydaktyczne; popularność zyskały głównie realistycznymi powieści przedstawiające wnikliwie obraz przemian społecznych zachodzących w tradycjonalnych środowiskach szlachty kresowej pod wpływem rozwoju stosunków kapitalistycznych (Spekulant 1846, Kollokacja 1847) i losy pierwszych „wysadzonych z siodła” w środowisku miejskim (Krewni 1857), obyczajowo-satyryczne komedie z życia szlachty (Wąsy i peruka 1852, Majątek albo imię 1860) i mieszczaństwa (Majster i czeladnik, wystawione 1847) oraz dramat z życia Hucułów Karpaccy górale (1843), w którym uciskowi austriackiego zaborcy przeciwstawił ludowe umiłowanie wolności; Dzieła (t. 1–2 1871–73), Dzieła wybrane (t. 1–8 1954), Opowiadania (1961).
