Kordowa
 
Encyklopedia PWN
Kordowa, Córdoba Wymowa,
m. w południowej Hiszpanii, w regionie autonomicznym Andaluzja, nad rz. Gwadalkiwir;
— 325,5 tys. mieszk. (2008); ośrodek administracyjny prowincji Kordowa. Pierwotnie osada iberyjska, w końcu III p.n.e. pod panowaniem kartagińskim; rzym. Corduba; od 152 p.n.e. kolonia rzym., stol. prow. Hispania ulterior, następnie — Betyki; od 544 n.e. pod panowaniem Bizancjum, 572 zdobyta przez Wizygotów, 711 — muzułmanów; od 719 siedziba arab. gubernatorów rządzących podbitym Płw. Iberyjskim z ramienia kalifów damasceńskich; od 756 stol. niezależnego emiratu, a 929–1031 — kalifatu kordobańskiego (kordobańskie państwo); w IX–X w. wielki rozkwit miasta, największego wówczas w zachodniej Europie, ważnego ośr. nauki, kultury i sztuki (uniw., biblioteka Al-Hakama II — 400 tys. tomów); 1236 włączona do Kastylii; po okresie rozwoju gosp. w średniowieczu i w XVI w., od końca XVI w. — zastój; 1808 zdobyta przez Francuzów w okresie wojen napoleońskich; podczas hiszp. wojny domowej 1936–39 opanowana przez siły frankistowskie; uprzemysłowienie od lat 50. XX w. Przemysł spoż., metal., chem., ceramiczny, hutnictwo miedzi i ołowiu; rzemiosło artyst.; węzeł kol. i drogowy, port lotn., port rzeczny; wyższa szkoła muz.; muzea; ośr. turyst. o międzynar. znaczeniu; alkazar (zespół fortyfikacji z czasów panowania Maurów), wielki meczet (ob. katedra) — jedno z najwspanialszych dzieł architektury islamu (785–X w., przebudowany XIV–XVI w. w stylu plateresco), z dużą, czworoboczną salą modłów podzieloną na 19 naw przez 856 kolumn podtrzymujących zdwojone łuki, bogato zdobioną stiukami i mozaikami, całość otoczona murem z wieżą i bramą z XVI w.; liczne kościoły z XIII w., przebudowane w XVI w.; synagoga z XIV w.; pałace z XV i XVI w.; Casa de los Villalones, del Indiano, Palacio de los Paez de Castillejo; klasztor S. Ana oraz kościoły: La Compañia (XVI w.) i Trinidad (XVII w.), szpital de Agudos z XVIII w. z got. kaplicą. W pobliżu Kordowy pozostałości pałacu Umajjadów z VIII w.; hist. centrum K. wpisane na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Kordowa, wnętrze wielkiego meczetu fot. S. Kuruliszwili/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia