Kluż-Napoka

Kluż-Napoka, Cluj-Napoca , do 1974 Kluż,

m. w północno-zachodniej Rumunii, na Wyż. Transylwańskiej, nad Samoszem Małym, ośrodek adm. okręgu Kluż.

— 310 tys. mieszk. (2008), w tym duży procent Węgrów; założone w XII w. na miejscu rzym. warowni Napoca (Claudiopolis); od 1316 na prawie niem. (Klausenburg); największe miasto handl. Siedmiogrodu węg. Kolozsvár (Koloszwar); ośr. reformacji (w XVII–XVIII w. osiedliła się tu część arian pol.); po utracie Siedmiogrodu przez Węgry po I wojnie świat. w granicach Rumunii. Gł. ośr. gosp. i kult.-nauk. Siedmiogrodu; przemysł maszyn. i metal., elektrotechniczny, skórz.-obuwniczy, włók., odzieżowy, chem., porcelanowy, drzewny, spoż.; ważny węzeł komunik.; port lotn.; 7 szkół wyższych (w tym uniw., zał. 1872), filia Akad. Rumunii; znany ogród bot. (zał. 1872); ośr. turyst.; muzea, m.in.: sztuki (w barok. pałacu Banffy, XVIII w.), Historii Farmacji, dom-muzeum króla Macieja Korwina (got. z XV w.), hist., etnogr. (w budowli z pocz. XIX w., zw. Redutą); got. kościół Św. Michała (XIV/XV w.) z neogot. wieżą (poł. XIX w.), got. kościół klasztoru w Manaştur-Calvaria — dawny Benedyktynów, got. klasztor Dominikanów (XV w.), kościół Reformatów (2. poł. XV, 1. poł. XVI w.) z posągiem św. Jerzego na koniu (1373) przed kościołem; baszta krawców (XV w.) — pozostałość fortyfikacji miejskich; barok. kościół Pijarów (1. poł. XVIII w.); gmachy Teatru Nar. i Opery Rumuńskiej (1906) oraz Teatru i Opery Węg. (1910).