Kamiński Aleksander, ur. 28 I 1903, Warszawa, zm. 15 III 1978, tamże,
mąż Janiny, pedagog, działacz harcerski, pisarz.
Kamiński Aleksander
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Jeden z gł. działaczy ZHP w okresie międzywojennym; twórca ruchu zuchowego i oryginalnej, tzw. zuchowej, harcerskiej metody wychowania dzieci 8–11-letnich; w okresie okupacji niem. współtwórca Szarych Szeregów, założyciel i komendant Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”; 1939–44 redaktor nacz. „Biuletynu Informacyjnego”, 1941–44 szef BIP Okręgu Warsz. AK; 1945–48 współorganizator odrodzonego ZHP, 1949 odsunięty od pracy w harcerstwie, powrócił do niej po reaktywowaniu ZHP 1956 jako przewodn. Naczelnej Rady Harcerskiej; wobec niezgody na postępującą ideologizację ruchu, ponownie odsunięty 1958; od 1962 kier. katedry pedagogiki społ. i od 1969 profesor Uniw. Łódz.; autor prac z zakresu metodyki harcerskiej (Antek Cwaniak 1932, Książka wodza zuchów 1933, W kręgu rady 1935), teorii wychowania i pedagogiki społ. (Nauczanie i wychowanie metodą harcerską 1947, Samorząd młodzieży jako metoda wychowawcza 1965, Funkcje pedagogiki społecznej 1972), a także cyklu prac hist. poświęconych pol. związkom młodzieży, którego podsumowanie stanowi Analiza teoret. pol. związków młodzieży do poł. XIX w. (1971); szczególne miejsce w dorobku pisarskim Kamińskiego zajmują, adresowane gł. do młodzieży, Kamienie na szaniec (wyd. 1 konspiracyjne 1943, pod pseud. J. Górecki) oraz „Zośka” i „Parasol” (1957), fabularyzowane dokumenty opowiadające o walce harcerzy z niem. okupantem; Kamiński wychowanie pojmował jako udzielanie pomocy skłaniającej do samowychowania; podkreślał rolę małych grup rówieśniczych w wychowaniu i przykładu osobistego; uczył, jak „być dzielnym” i jak „różnić się pięknie”; odegrał wielką rolę jako wychowawca pokolenia żołnierzy Polski Podziemnej.
