kabała
 
Encyklopedia PWN
kabała
[hebr. qabbālā ‘tradycja’],
rel. najważniejszy nurt mistyczny, jaki rozwinął się w obrębie judaizmu.
Kabaliści doszukiwali się ezoterycznego sensu Biblii w jej podtekście, głosili wiarę w magiczną siłę liter tekstu bibl. i kombinacji liter imienia boskiego. Na ukształtowanie się kabały i poglądów kabalistów wpływ wywarło podstawowe dzieło mistyki żydowskiej Sefer Jecira [‘księga stwarzania’] (wyd. pol. 1995) prawdopodobnie z III/IV w.; gł. dziełem kabały była tajemna księga Zohar; rozkwit kabały teoretycznej przypada na XII–XIV w. w środowisku Żydów hiszp. (gł. Nachmanides); kabała praktyczna (I. Lurja) nawoływała do ascetycznych i mistycznych praktyk mających przyspieszyć nadejście mesjasza, wprowadziła stosowanie amuletów i praktyk magicznych; kabała wywarła wpływ na żydowskie prądy mesjanistyczne z XVI i XVII w. oraz na chasydyzm; zawarte w kabale elementy magii i symbolizmu przyczyniły się z czasem do zwulgaryzowania pojęcia kabały; mianem kabalistyka zaczęto oznaczać pewne rodzaje spirytyzmu i okultyzmu; pot. wróżenie z kart, wróżba.
Bibliografia
R. GOETSCHEL Kabała, Warszawa 1994;
Z’EV B.Sh. HALEVI Kabała. Tradycja wiedzy tajemnej, Warszawa 1994.
A. Wierciński Przez ogień i wodę. Biblia i Kabała, Kraków 1997.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia