Hokkaido
 
Encyklopedia PWN
Hokkaido, Hokkaidō Wymowa, do 1869 Jezo (Ezo),
druga pod względem wielkości wyspa Japonii, najdalej na północ wysunięta w archipelagu W. Japońskich, między M. Japońskim a O. Spokojnym.
Administracyjnie (wraz z pobliskim wyspami) ma status okręgu specjalnego (pow. 83,5 tys. km2); stanowi też oddzielny region ekon.-adm. Hokkaido ze stolicą w Sapporo; powierzchnia 78,5 tys. km2, 5,5 mln mieszk. (2008); pierwotną ludność stanowią Ajnowie (ok. 15 tys. w północnej części Hokkaido); stosunkowo słabo zaludniona, ok. 1/4 ludności skupia się w Sapporo. Powierzchnia w większej części górzysta (najwyższe szczyty to wulkany: Asahi-dake, 2290 m, Tokachi-dake, 2077 m); wzdłuż wybrzeża niziny; klimat umiarkowany ciepły, odmiana monsunowa; znaczne spadki temperatury (do –10° w styczniu) w półroczu zimowym, spowodowane wpływem zimowego prądu Oja Siwo; największe opady (gł. śnieżne) w zimie; rzeki krótkie (najdłuższa — Ishikari), zasobne w wodę; liczne jeziora lagunowe (największe — Saroma); ok. 70% pow. pokrywają lasy (gł. iglaste). Parki narodowe. Użytki rolne stanowią ok. 15% pow.; uprawa ryżu, jęczmienia, ziemniaków, roślin paszowych; hodowla bydła i owiec; wydobycie węgla kam. (ok. 60% wydobycia krajowego), rud żelaza, manganu, chromu, rtęci, siarki oraz złota; rozwinięty przemysł zwłaszcza drzewny, papierniczy, piwowarski, rybny; przemysł ciężki reprezentuje huta żelaza w m. Muroran oraz stocznie w Hakodate i Muroran; dużą rolę odgrywa rybołówstwo; region o znaczeniu turyst., skansen w Sapporo; 1985 oddano do użytku najdłuższy w świecie podmor. tunel kol. Seikan, łączący Hokkaido z wyspą Honsiu; gł. m. i ośr. gosp.: Sapporo (także ośr. nauki i kultury), Asahikawa, Hakodate.
Historia. Wyspa zamieszkana przez Ajnów, od XVI w. posiadłość jap. rodu Matsumae; 1781 wyzyskiwani przez Japończyków Ajnowie wzniecili powstanie, okrutnie stłumione; 1802 shōgunat utworzył w Hakodate urząd adm. dla całej wyspy i Japończycy rozpoczęli jej kolonizację, m.in. obozy pracy dla skazańców; wkrótce Hokkaido stała się prow. Japonii. W XX w. region o znaczeniu militarnym, zdemilitaryzowany po 1945.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia