heliofizyka
dział astrofizyki obejmujący teorię budowy i ewolucji Słońca, zjawisk w nim występujących oraz oddziaływania z otoczeniem.
[gr. hḗlios ‘słońce’, physikḗ ‘przyrodoznawstwo’],
heliofizyka
Encyklopedia PWN
Przyczyną wyodrębnienia heliofizyki jest odmienność warunków, w jakich dokonuje się obserwacji Słońca, w porównaniu z innymi gwiazdami — duża jasność powierzchniowa Słońca umożliwia uzyskanie znacznych powiększeń małych fragmentów tarczy Słońca i badanie ich struktury oraz otrzymywanie widma promieniowania słonecznego o dużej dyspersji. Aby osiągnąć duże powiększenia stosuje się w heliofizyce teleskopy o długich ogniskowych, zazwyczaj nieruchome, których obiektywy (w celu uniknięcia szkodliwego wpływu turbulencji powietrza) są umieszczane wysoko (kilkanaście lub kilkadziesiąt m) nad ziemią — są to tzw. teleskopy wieżowe; światło Słońca kieruje się do nich celostatami. Używając spektroheliografów bada się rozmieszczenie w atmosferze Słońca gazów, powodujących emisję lub absorpcję promieniowania odpowiadającego poszczególnym liniom widmowym, za pomocą zaś magnetografów — pole magnetyczne Słońca; do obserwacji chromosfery i korony używa się koronografów. Coraz większego znaczenia nabierają badania wnętrza Słońca prowadzone metodami heliosejsmologii, polegającymi na wykorzystaniu oscylacji słonecznych. Bogatym źródłem informacji o Słońcu są obserwacje spoza atmosfery Ziemi. Badania teoretyczne heliofizyki koncentrują się głównie na zagadnieniach budowy zewnętrznych warstw Słońca oraz zjawiskach w nich zachodzących. Badania te mają ścisły związek zarówno z astrofizycznymi badaniami budowy wnętrz gwiazd i ich atmosfer, jak i z badaniami geofizycznymi — odnoszącymi się do oddziaływań Słońca i ośrodka międzyplanetarnego na Ziemię, jej magnetosferę i atmosferę.
