Heilongjiang

Heilongjiang, Hejlungciang ,

prow. w północno-wschodnich Chinach;

pow. 469,0 tys. km², 36,3 mln mieszk. (2008); duży wzrost liczby ludności Heilongjiangu spowodowany m.in. masowymi migracjami z głębi Chin; ok. 95% ludności prowincji stanowią Chińczycy (Han), ponadto Mandżurowie, Koreańczycy (południowy wschód), Mongołowie (zachód); liczna kolonia pol. w m. Harbin; ośrodek administracyjny Harbin; środkową część powierzchni Heilongjiangu zajmuje Niz. Mandżurska, pokryta osadami aluwialnymi oraz urodzajnymi czarnoziemami stepowymi, częściowo zabagniona; na wschodzie, w widłach rz. Amur i Ussuri silnie zabagniona Nizina Amursko-Sungarska; obszar nizin otoczony górami: na północy Mały Chingan (wysokość do 1150 m), na zachodzie Wielki Chingan (średnia wys. 1500 m.), na południowym wschodzie G. Wschodniomandżurskie; klimat umiarkowany chłodny, na północy kontynent., na pozostałym obszarze monsunowy; średnia temp. w styczniu na północy wynosi –30°C (na skrajnej północy i w Małym Chinganie wieczna marzłoć); lato na całym obszarze ciepłe (na północy krótkie) i wilgotne; średnia roczna suma opadów od 450 mm w Wielkim Chinganie do 1000 mm w G. Wschodniomandżurskich; gł. rz.: Amur (graniczna z Federacją Ros.), Sungari, Nen Jiang; największe jeź. Chanka (chiń. Xingkai Hu, na granicy); duże obszary leśne (lasy zajmują ok. 35% pow. prowincji); w górach na północy tajga sosnowo-modrzewiowa, w G. Wschodniomandżurskich bogate lasy mieszane z dębami i sosnami; niziny bezleśne. Jedna z lepiej rozwiniętych gospodarczo prowincji Chin; z bogactw naturalnych największe znaczenie ma ropa naftowa — złoże Daqing jest gł. zagłębiem naftowym Chin (wydobycie ok. 55 mln t ropy rocznie); rozwinięte górnictwo węglowe (gł. ośr.: Hegang, Shuangyashan, Jixi); w rzekach i potokach górskich na północy pozyskuje się złoto aluwialne; przemysł maszyn. (maszyny roln., turbiny parowe), rafineryjny i petrochemiczny, środków transportu (lokomotywy), papierniczy, lniarski, skórz.; znaczenie ogólnokrajowe ma przemysł drzewny (produkcja ponad 25% krajowego drewna użytkowego) oraz spoż. (gł. młynarski i cukrowniczy — ok. 50% krajowej produkcji cukru); gł. ośr. przem.: Harbin, Qiqihar, Jiamusi, Hegang, Mudanjiang; ważny region roln. (gł. obszar nizin); najwyższy w kraju stopień mechanizacji rolnictwa i udział państw. gospodarstw rolnych; grunty orne zajmują ok. 18% pow. prowincji; centrum uprawy soi i buraków cukrowych (ponad 40% zbiorów krajowych); duże znaczenie ma uprawa kukurydzy, pszenicy, prosa, gaolianu, słonecznika i lnu; ryż zajmuje tylko 2% pow. upraw; w hodowli dominuje chów bydła, owiec i trzody chlewnej; myślistwo; rybołówstwo śródlądowe; dobrze rozwinięta sieć komunik., zwłaszcza kol. (gł. linie: tranzytowa Manzhouli–Harbin–Władywostok oraz Harbin–Dalian); na gł. rzekach rozwinięta żegluga śródlądowa; w rozbudowie transport rurociągowy, gł. rurociąg naftowy Daqing–Qinhuangdao (prow. Hebei) dł. 1152 km.