Gansu

Gansu , Kansu,

prow. w północnej części Chin;

pow. 450 tys. km²; 26,5 mln mieszk. (2008); większość ludności stanowią Chińczycy (Han), ponadto Tybetańczycy, Mongołowie, Kazachowie, Ujgurzy; ośrodek administracyjny Lanzhou, inne gł. m.: Yumen, Jiayuguan; powierzchnia górzysto-wyżynna (średnia wys. ok. 1000 m); leży na granicy 3 rozległych wyżyn: Wyż. Tybetańskiej (na zachodzie), Wyż. Mongolskiej (na północy) i Wyż. Lessowej (na wschodzie); najwyżej położona zachodnia i południowa część Gansu — wzdłuż granic liczne pasma górskie, najwyższe Qilian Shan (średnia wys. szczytów 4000 m); w północno-zachodniej części Gansu, na północ od gór Qilian Shan długie zapadlisko, tzw. Korytarz Gansu; klimat umiarkowany ciepły kontynent., wybitnie i skrajnie suchy; charakterystyczne wiosenne burze pyłowe; większość obszaru Gansu zajmują pustynie i półpustynie; zachodnia część Gansu stanowi obszar bezodpływowy (gł. rz. Shule He); największa rz. Huang He przepływa przez centralną część prowincji i ma charakter rzeki górskiej; na północnym zachodzie niewielkie bezodpływowe jeziora. Podstawą gospodarki jest rolnictwo; rozwój rolnictwa ograniczają: deficyt wody, silna erozja gleb oraz postępujący proces pustynnienia; uprawa gł. pszenicy (ozima — południowy wschód, jara — północny zachód), ponadto prosa, gaolianu, kukurydzy, z roślin przem.: lnu (na cele tłuszczowe), bawełny, tytoniu; półkoczownicza hodowla bydła, owiec, koni, wielbłądów; przemysł gł. związany z wydobyciem i przetwórstwem surowców miner. i roln.; wydobycie ropy naftowej (Yumen), węgla kam. (rejon Lanzhou, Korytarz Gansu), rud miedzi, siarki; najlepiej rozwinięty przemysł rafineryjno-petrochemicznego (Yumen, Lanzhou) oraz maszyn. (urządzenia górnicze, maszyny roln., silniki spalinowe); ponadto przemysł spoż., włók., ceramiczny, elektrotechniczny (silniki elektr.), chem. (nawozy azotowe); gł. ośr. przem. — Lanzhou. Przez Gansu przechodzą ważne linie kol. z północnych i wschodnich Chin do północno-zachodnich Chin; duże znaczenie ma transport samochodowy i karawanowy.