Gandawa, flam. Gent, fr. Gand 
,
m. w zachodniej Belgii, przy ujściu rz. Leie do Skaldy;
,
Gandawa
Encyklopedia PWN
gł. ośr. przemysłu włók. (bawełniany, lniarski) w kraju; przemysł maszyn. (maszyny włók.), samochodowy, chem., papierniczy, spoż., duża rafineria ropy naftowej; port handl. (drugi po Antwerpii), połączony kanałami: Gandawskim, Gandawa–Terneuzen z M. Północnym; ważny węzeł kol. i drogowy; szkoły wyższe: uniw. flamandzki (zał. 1817), Król. Akad. Sztuk Pięknych (zał. 1886), muz., techn.; biblioteki, muzea, m.in. sztuk pięknych ze zbiorami malarstwa niderlandzkiego, hist.; ośr. turyst.; miasto przecina gęsta sieć kanałów żeglownych.
Historia. Miasto powstało wokół zamku z IX w.; w XII w. rozwinęło się jako jeden z gł. ośr. rzemiosła tkackiego we Flandrii, uzyskało samorząd komunalny; w XIII–XIV w. jeden z największych w Europie ośr. produkcji sukna na eksport, wykorzystującej wełnę ang.; związanie interesów miasta z polityką ang. doprowadziło w okresie wojny stuletniej do konfliktów zbrojnych, zaostrzonych wewn. walkami społ. (J. i Ph. Artevelde). Od 1384 pod panowaniem książąt burgundzkich, od 1477 Habsburgów, od 1556 ich linii hiszp.; 1576 utworzenie w Gandawie antyhiszp. Ligi Prowincji Niderlandzkich; od XV/XVI w. stopniowy upadek miasta. Od 1714 w posiadaniu Habsburgów austr., od 1794 Francji, od 1814 Niderlandów, od 1830 Belgii.
Zabytki. Liczne kościoły (XII–XVI w.), m.in. katedra Św. Bawona (XIII, XV, XVI w.) z kryptą z XIII w. i słynnym Ołtarzem Baranka Mistycznego (1426–32) J. i H. van Eycków; twierdza Gravensteen (IX, XII w.); zamek kasztelanów gandawskich (XIII w.); got. sukiennice (XV w.), hala rzeźnicza (1404–17), ratusz (XVI w.), kamienice z XV–XVII w. z bogatą dekoracją rzeźbiarską; pałace miejskie (XVIII–XIX w.) i budowle użyteczności publicznej (XIX w.).
