Firlejowie,
ród możnowładczy, herbu Lewart, osiadły w Małopolsce;
Firlejowie
Encyklopedia PWN
protoplastami rodu byli bracia: Dzierżek (XIV w.), kanonik kolegiaty Św. Floriana w Kleparzu k. Krakowa, i Eustachy (Ostasz) z Bejsc, ( XIV w.), podstoli krak.; F. wywodzili się z gałęzi rodu dziedziczącej na Dąbrowicy; twórcą potęgi majątkowej i polit. rodziny był Mikołaj (?–1526), hetman koronny i kasztelan krakowski; pozycję rodziny ugruntowali jego syn, Piotr, (?–1553), wojewoda lubelski i ruski, oraz wnukowie: Jan (1521–74), marszałek wielki koronny i wojewoda krak.; Mikołaj (ok. 1531–1588), wojewoda lubelski; Andrzej (ok. 1537–1585), kasztelan lubelski; Jan wraz z bratem, Mikołajem byli przywódcami kalwinów i najpotężniejszymi protektorami protestantyzmu w Koronie; F. słynęli ze starannego wykształcenia; na przeł. XVI i XVII w. czołowi eksporterzy zboża; w XVI w. przeprowadzili liczne lokacje miast; 2. poł. XVII w. ich znaczenie polit. i gosp. radykalnie się zmniejszyło.
