Fenicja
 
Encyklopedia PWN
Fenicja,
starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego,
obecnie ziemie te wchodzą w skład Libanu i częściowo Syrii. W Fenicji nigdy nie istniało jednolite państwo; liczne miasta powstałe na tych terenach stanowiły w zasadzie odrębne i niezależne jednostki polityczne (miasta-państwa), choć w pewnych okresach niektóre z nich uzyskiwały hegemonię nad pozostałymi. Główne ośrodki Fenicji to: Akko (greckie Ptolemais, obecnie Akka), Tyr (obecnie Sur), Sydon (obecnie Sajda), Berytos (obecnie Bejrut), Gubal (greckie Byblos, obecnie Dżubajl), Arwad (greckie Arados, obecnie Ruad) oraz Ugarit (Ras Szamra). Podstawą dobrobytu Fenicji były: wysoko rozwinięte rzemiosło (wyroby z metali, kości słoniowej, szkła, tkaniny barwione purpurą, budownictwo okrętów), handel lądowy (głównie tranzytowy) i morski oraz eksport własnych wyrobów. Z powodu swego położenia geograficznego Fenicja była terenem częstych najazdów i popadła w zależność od państw silniejszych, m.in. Egiptu, Hetytów; w XII w. p.n.e. zniszczona przez tzw. Ludy Morza, doszła w XI–VIII w. p.n.e. do największego rozkwitu — liczne kolonie i faktorie wokół wybrzeży Morza Śródziemnego; VIII w.–625 r. p.n.e. pod władzą Asyrii, od 586 — Babilonii, 538 — Persji, 332 — Aleksandra III Wielkiego; 286–197 pod rządami Ptolemeuszów, następnie Seleucydów, uległa w znacznym stopniu hellenizacji; od 64 r. p.n.e. stanowiła część prowincji rzymskiej Syria, później cesarstwa bizantyńskiego; VII w. n.e. przeszła w ręce Arabów. W dziedzinie kultury największym osiągnięciem Fenicji był wynalazek pisma alfabetycznego (fenickie pismo); literatura Fenicji (modlitwy, hymny, mity religijne, zapiski historyczne) jest na ogół znana ze wzmianek późniejszych autorów greckich; w Ugarit odkryto m.in. archiwum królewskie (pisane na tabliczkach glinianych).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Sajda, ruiny świątyni Eszmunta (Liban)fot. P. Tomaszewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Byblos, obeliski przed świątynią boga Reszefa, koniec XIX w. p.n.e. (ob. Dżubajl, Liban) fot. P. Tomaszewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia