federaliści

federaliści, Partia Federalistyczna,

ugrupowanie polityczne w USA uformowane w końcu XVIII w.; zabiegali o ratyfikację Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787;

skupiało jej zwolenników, opowiadających się m.in. za utrzymaniem silnej władzy centralnej w państwie; przywódcy: A. Hamilton, J. Madison i J. Jay, autorzy pamfletów politycznych, opublikowanych 1788 w tomie The Federalist Papers (stąd nazwa stronnictwa), broniących zasad konstytucji; przeciwnicy polityczni antyfederalistów. Po 1789 federaliści przekształcili się w Partię Federalistyczną (pod przywództwem Hamiltona), która do 1801 sprawowała władzę (prezydent: G. Washington i J. Adams); reprezentowała główne interesy bogatych grup (burżuazji i właścicieli ziemskich) z północno-wschodnich stanów, zwłaszcza z Nowej Anglii, zainteresowanych rozwojem przemysłu i handlu oraz utrzymaniem dobrych stosunków (m.in. handlowych) z Wielką Brytanią; dążyła do rozszerzenia uprawnień władz federalnych, stworzenia silnej struktury finansowej państwa, powołania banku centralnego; popierała probrytyjską politykę zagraniczną. Utraciła władzę na rzecz Partii Demokratyczno-Republikańskiej, przeciwstawiała się polityce prezydentów: Th. Jeffersona i J. Madisona. Zwycięskie zakończenie wojny 1812 zniweczyło plany polityczne federalistów (m.in. projekt secesji z Unii stanów północno-wschodnich) i ich szanse na odzyskanie władzy; stali się lokalną partią w Nowej Anglii i na początku lat 20. XIX w. zaprzestali działalności.