Eufrat
 
Encyklopedia PWN
Eufrat, tur. Fırat Nehri, arab. Nahr al-Furāt, sumer. Baranum, gr. i rzym. Euphrates, bibl. Perath,
największa rzeka transgraniczna w Azji Południowo-Zachodniej, w Turcji, Syrii i Iraku.
Położenie w państwie: Turcja, Syria, Irak
Ujście: uchodzi do akwenu: Arabskie, Morze (Zatoka Perska)
Długość: 2 930 km (od źródeł Muratu (z Szatt al-Arab))
Powierzchnia dorzecza: 673 tys. km2
Przepływ średni: 905 m3/s (w środk. biegu (Hit))
Główne rzeki zasilające: Balich, Chabur
Główne miejscowości: Rakka, Ar-
Powstaje z połączenia rzek Karasu (Eufrat Zachodni) i Murat (Eufrat Wschodni), wypływających na Wyżynie Armeńskiej, w Turcji; długość (wraz z Muratem i Szatt al-Arab) 2930 km, powierzchnia dorzecza 673 tysiące km2; w górnym biegu płynie przez południowo-wschodnią Turcję (tworzy przełom w górach Taurus), w środkowym — przez wyżynny i półpustynny obszar Al-Dżazira, leżący w granicach Syrii i Iraku; w biegu dolnym płynie przez Nizinę Mezopotamską, równolegle do rzeki Tygrys, z którą łączy się koło miejscowości Al-Kurna, tworząc rzekę Szatt al-Arab; główny dopływ — Chabur (lewy); wysokie stany wód w okresie wiosennym (zasilana w wodę z topniejącej pokrywy śnieżnej w górach); od starożytności wyzyskiwana do nawadniania; na Eufracie duże kompleksy hydroenergetyczne, największe: Keban (moc elektrowni powyżej 1000 MW) w Turcji, Madinat as-Saura (około 1000 MW) w Syrii; w Iraku zbiorniki retencyjne: Al-Habbanija i Al-Hadisa (w budowie), zasilające gęstą sieć kanałów nawadniających. Spór o podział i wykorzystanie wód Eufratu między Turcją, Syrią i Irakiem. Doliny Eufratu i Tygrysu były kolebką kultur sumeryjskiej i babilońskiej-asyryjskiej; nad Eufratem rozwijały się słynne miasta, m.in. Ur, Babilon, Mari, Karkemisz.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Eufrat, miejscowość Dajr az-Zaur fot. P. Tomaszewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia