Elam

Elam,

państwo w południowym i zachodnim Iranie, od III tysiąclecia p.n.e. jedna z gł. potęg staroż. Bliskiego Wschodu;

zamieszkany przez Elamitów; w pierwszych wiekach II tysiącl. p.n.e. sprzymierzeniec Sumeru i Akadu; ok. 1760 p.n.e. podbity przez Hammurabiego z Babilonu; w okresie tzw. Średnim Elam należał do wielkich mocarstw Bliskiego Wschodu (obok Babilonii, Asyrii, Egiptu); do jego rozkwitu przyczynił się Untasz Humban (panował ok. 1265–1245 p.n.e.) i Szutruk Nahhunte I (ok. 1207–1171 p.n.e.) oraz Szilhak Inszuszinak (ok. 1165–1151 p.n.e.); Nowy Elam (od 742 p.n.e.) uzależniony od Asyrii (639 p.n.e., Asurbanipal zdobył Suzę), ok. 590 p.n.e. włączony do państwa Medów, później imperium perskiego (Suza była jedną z rezydencji król.); krótki okres niepodległości Elamu zakończył się jego zdobyciem w II w. p.n.e. przez Partów.

Gliniana głowa z Suzy, sztuka Elamu, 2. poł II tys. p.n.e. — Luwr, Paryż