dyspersja światła

dyspersja światła, rozszczepienie światła,

rozkład widmowy światła złożonego (np. białego) na składowe jednobarwne w wyniku dyfrakcji, interferencji lub załamania.

W węższym znaczeniu zależność współczynnika załamania światła n od długości fali λ (częstotliwość v): n_λ = f(λ). Dyspersja światła jest konsekwencją faktu, że we wszystkich ośrodkach poza próżnią (w której dyspersja światła nie występuje) promieniowanie o różnych długościach fali rozchodzi się z różną prędkością fazową v_λ, zatem i współczynnik n_λ = c/v_λ, gdzie c — prędkość światła w próżni, jest różny dla różnych długości fali. W szerszym znaczeniu dyspersja światła to widmowy rozkład światła (rozszczepienie światła) towarzyszący załamaniu, dyfrakcji lub interferencji. Dyspersja światła wywołana jest rezonansowym oddziaływaniem światła z atomami lub cząsteczkami ośrodka (dokładny opis zjawiska wymaga stosowania metod fizyki kwantowej). W ośrodkach przezroczystych występuje na ogół dyspersja normalna (światło czerwone jest załamywane słabiej niż fioletowe), dyspersja anomalna jest obserwowana dla fal o długości bliskiej wartości, dla której występuje silna absorpcja światła. Dyspersja światła powodując rozszczepienie światła umożliwia badanie widm optycznych za pomocą pryzmatu i wywołuje aberrację chromatyczną w układach optycznych. Dyspersję światła pierwszy badał 1672 I. Newton.

Dyspersja. W wyniku dyspersji w pryzmacie światło białe zostaje rozłożone na barwy składowe, monochromatyczne; powstaje widmo ciągłe światła białego