Dniepr
 
Encyklopedia PWN
Dniepr, ros. Dniepr, Dnepr, białorus. Dniapro, ukr. Dnipro, staroż. Borystenes,
rzeka we wschodniej części Europy, w Rosji, Białorusi i na Ukrainie, uchodzi do Limanu Dniepru (Morze Czarne);
Położenie w państwie: Rosja, Białoruś, Ukraina
Ujście: uchodzi do akwenu: Czarne, Morze (Liman Dniepru)
Długość: 2 201 km
Powierzchnia dorzecza: 504 tys. km2
Przepływ średni: 1 700 m3/s (przy ujściu)
Główne rzeki zasilające: Soż, Desna, Suła, Psioł, Worskła, Orel, Samara, Druć, Berezyna, Prypeć, Teterew, Roś, Ingulec
Główne miejscowości: Smoleńsk, Mohylew, Orsza, Rzeczyca, Żłobin, Kijów, Czerkasy, Krzemieńczuk, Dnieprodzierżyńsk, Dniepropetrowsk, Zaporoże, Nikopol, Chersoń
źródła na Wałdaju; początkowo płynie w częściowo zabagnionej dolinie, następnie przez obszar pagórkowaty w dolinie o szerokości 0,5–1 km; od Mohylewa do ujścia taras zalewowy rozszerza się, dolina asymetryczna, prawy brzeg wysoki i stromy; główne dopływy: Soż, Desna, Psioł, Worskła (lewe), Berezyna, Prypeć, Ingulec (prawe); średni przepływ przy ujściu 1700 m3/s. W środkowym i dolnym biegu kaskada elektrowni wodnych ze zbiornikami (największe: Krzemieńczucki i Kachowski); tzw. porohy Dniepru (wychodnie skał w korycie, na długości 75 km istniało 10 progów skalnych) zostały zatopione w związku z budową Dnieprogesu; żeglowna 1677 km; połączona z rzekami zlewiska Morza Bałtyckiego systemem kanałów: Ogińskiego, Dźwina–Berezyna (nieczynny), Dniepr–Bug; wyzyskiwana do nawadniania (Kanał Północnokrymski); zaopatruje w wodę Krzywy Róg i Donbas; główne miasta nad Dnieprem: Smoleńsk, Kijów, Czerkasy, Krzemieńczuk, Dnieprodzierżyńsk, Dniepropetrowsk, Zaporoże, Nikopol, Chersoń. Na prawym brzegu Rezerwat Kaniewski. W IX–XII w. przez Dniepr prowadził szlak handlowy znad Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego, łączący Ruś i Europę Północną z Bizancjum (porohy na Dnieprze omijano lądem, holując puste łodzie).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Dniepr w Kijowie (Ukraina)fot. J. Fogler/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia