Delfy
 
Encyklopedia PWN
Delfy, Delphoí, ob. Dhelfị, Delfoí,
w starożytności m. w środkowej Grecji, na południowo-zachodnich stokach Parnasu;
od IX w. p.n.e. miejsce kultu Apollina, z sanktuarium (od VII w. p.n.e. kontrolowanym przez Amfiktionię Delficką), wyrocznią (zręcznie sterującą sprawami kolonizacji i polityki) oraz igrzyskami pytyjskimi (od 582 p.n.e.); sławne i najbogatsze (z majątkiem ok. 10 tys. talentów) centrum rel.-kultowe w Grecji; 279 p.n.e. splądrowane przez Galów, 189 p.n.e. zajęte przez Rzymian, w 86 r. p.n.e. ograbione z dzieł sztuki przez Sullę, po edykcie Teodozjusza I Wielkiego (391 n.e.) stopniowo niszczone. Wykopaliska (gł. 2. poł. XIX w.): święty okrąg Apollina otoczony murami (VI–V w. p.n.e.) z ołtarzem i świątynią (parokrotnie odbudowywaną), skarbcami, m.in.: Syfnijczyków (525 p.n.e), Sykiończyków (510–480 p.n.e.), Ateńczyków (480 p.n.e.), licznymi pomnikami wotywnymi, lesche Knidyjczyków (ok. 450 p.n.e.) i teatrem wykutym w skale; święty okrąg Ateny Pronaja, zwany Marmarią, z 2 świątyniami, ołtarzem, skarbcami i tolosem (ok. 400 p.n.e.); na terenie dawnego miasta — gimnazjon (przebudowywany w IV w. p.n.e.), palestra, stadion (ok. 460 p.n.e.) — zespół wpisany na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO; bezcenne rzeźby, m.in. Auriga delficki, reliefy, inskrypcje itp. w miejscowym muzeum.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Delfy, tolos w świętym okręgu Ateny Pronaia (Grecja)fot. J. Makowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia