Dekan
 
Encyklopedia PWN
Dekan, hindi Dakkhan kā paṭhār, ang. Deccan,
wyż. w Azji Południowej, na Płw. Indyjskim, zajmująca niemal całą jego powierzchnię i w całości położona na terytorium Indii;
pow. ok. 1 mln km2; średnia wys. ok. 900 m na zachodzie i ok. 600 m na wschodzie. Geologicznie stanowi platformę prekambryjską, której podłoże jest zbud. ze sfałdowanych i zdenudowanych skał prekambru (gnejsy, łupki krystal., kwarcyty, z intruzjami granitów); na podłożu miejscami leżą utwory młodsze (górny karbon–jura); w północno-zachodniej części występują rozległe pokrywy law bazaltowych (trapy) wieku kredowego i paleogeńskiego. Powierzchnia lekko falista, rozcięta szerokimi, wypełnionymi aluwiami dolinami rzek; w północnej części bazaltowy płaskowyż Malwa i ostańcowe góry Arawali i Windhja, w północno-wschodniej części wyż. Ćhota Nagpur, na południu właściwa wyż. Dekan, średnio wyniesiona do ok. 500 m, ograniczona od południa górami Nilgiri i Kardamonowymi. Klimat zwrotnikowy monsunowy, w środkowej części suchy; średnia temp. w styczniu 21–23°C, w maju 28–35°C; roczna suma opadów 700–1000 mm, na zachodnich stokach Ghatów Zachodnich powyżej 2000 mm; pora deszczowa od marca do września. Gęsta sieć rzeczna; większość rzek (gł. Mahanadi, Godawari, Kryszna, Kaweri) wypływa z Ghatów Zachodnich i płynie na wschód do Zat. Bengalskiej. Roślinność sawannowa, w górach suche lasy monsunowe, na zachodnich stokach Ghatów Zachodnich wilgotne lasy równikowe; na większości obszaru wtórne zbiorowiska roślinne i pola uprawne; uprawa gł. prosa, pszenicy, bawełny; eksploatacja węgla kam., rud żelaza, miedzi, chromu, manganu, miki, złota; parki nar., m.in. Kanha (zał. 1900, pow. 15 tys. km2).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia