Czeczeni

Czeczeni, nazwa własna Nochczi,

najliczniejszy naród północnego Kaukazu zamieszkujący gł. Czeczenię (ok. 700 tys., lata 90. XX w.),

w sąsiednich krajach kaukaskich ok. 100 tys., w Federacji Ros. ok. 120 tys. (znaczna część pozostała po zesłaniach, zwłaszcza po deportacji 1944); język czeczeński; tradycyjnymi zajęciami Czeczenów są pasterstwo w górach i uprawa roślin na równinach (pszenica, kukurydza, warzywa, także winorośl); od XIX w. przemysł wydobywczy ropy naftowej; utrzymują się u Czeczenów tradycjne stosunki społ.: patriarchat, pobratymstwo, obowiązek zemsty rodowej (zemsta krwawa); przy zmienności religii (od X w. chrześcijaństwo z Gruzji, od XVII w. islam sunnicki), czynnikami konstytuującymi tożsamość nar. są język i system prawa zwyczajowego (tzw. adat), pokrewnego kodeksom rycerskim Europy i Japonii; po okresie przymusowej ateizacji, 1998 za regulator życia społ. uznano prawo muzułm. szari’at.