Cournot Antoine-Augustin
 
Encyklopedia PWN
Cournot
[kurnọ]
Antoine-Augustin, ur. 28 VIII 1801, Gray, zm. 3 III 1877, Paryż,
francuski ekonomista, filozof i matematyk;
od 1834 profesor Uniwersytetu w Grenoble (1835–53 rektor), 1854–62 rektor Uniwersytetu w Dijon; prekursor lozańskiej szkoły w ekonomii. Według Cournota ekonomia polityczna jest częścią ekonomii społecznej, ale może być także nauką ścisłą, ponieważ zajmuje się zjawiskami ilościowymi. Dowodzenie zależności ekonomicznych w kategoriach matematycznych uznawał za jedyny ścisły, a nie tylko przybliżony sposób argumentacji. Był prekursorem przedstawienia w sposób matematycznie sformalizowany całości obrazu gospodarki narodowej i jednym z pierwszych autorów, który zbudował prawdziwy matematycznie model dla wyrażenia relacji między zmiennymi ekonomicznymi. Stosując analizę funkcjonalną, sformułował prawo popytu, mówiące, że popyt rośnie, gdy spada cena. W badaniach nad relacjami między popytem, podażą i ceną posługiwał się prostym modelem przedsiębiorstwa. Najcenniejsza w badaniach ekonomicznych Cournota jest analiza krzywej popytu oraz teoria cen monopolowych. Analizował mechanizm ustalania się cen w różnych strukturach rynku: monopolu, duopolu i konkurencji doskonałej. Sformalizował w kategoriach rachunku różniczkowego utargi właściciela naturalnego źródła wody mineralnej, pokazując zasady tworzenia się ceny monopolowej. Analizował współzależność konkurentów w procesie wyznaczania ceny w duopolu i zauważył, że równowaga ustala się tutaj w momencie, gdy każdy z duopolistów dostarcza na rynek produkcję równą oczekiwanej przez konkurenta (punkt Cournota). Doszedł do wniosku, że w warunkach konkurencji doskonałej cena jest narzucana producentowi przez rynek, a ten kształtuje ją na najniższym możliwym poziomie, natomiast ceny w duopolu są ustalane na poziomie pośrednim między ceną wolnokonkurencyjną a monopolową. Zajmował się też teorią prawdopodobieństwa.
W poglądach filozoficznych nawiązywał do nurtu pozytywistycznego. Według Cournota filozofia jest syntezą nauk szczegółowych. W teorii poznania stał na stanowisku probabilizmu i uważał, że w poznaniu naukowym nigdy nie można osiągnąć pewności, ale tylko mniejszy lub większy stopień prawdopodobieństwa. Zajmował się również filozofią nauki i filozofią historii. Twierdził, że rozwój społeczny jest rezultatem walki między siłami przyrody, podlegającymi ślepym prawom natury, a rozumem człowieka. Główne prace: Recherches sur les principes mathématiques de la théorie des richesses (1838), Exposition de la théorie des chances et des probabilités (1843), Essai sur les fondements de nos connaisances (t. 1–2 1851), Traité de l’enchaînement des idées fondamentales dans les sciences et dans l’histoire (t. 1–2 1861), Revue sommaire des doctrines économiques (1877).
Danuta Drabińska
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia