chicagowska szkoła w ekonomii

chicagowska szkoła w ekonomii,

szkoła w ekonomii powstała w latach 30. XX w. na Uniwersytecie w Chicago;

charakterystyczne poglądy jej przedstawicieli to: wiara w skuteczność wolnego rynku w zakresie alokacji zasobów i podziału dochodów oraz minimalizowanie roli państwa w działalności gospodarczej. Można wyróżnić kilka okresów w działalności szkoły: założycielski — lata 30., wewnętrznych sporów i konfliktów personalnych — lata 40. i początek lat 50., oraz okres nowoczesnej ekonomii chicagowskiej — od końca lat 50.

W okresie założycielskim dominował nurt instytucjonalny (instytucjonalizm; S.E. Leland, H. A. Millis, J.U. Nef, Ch.W. Wright), ale jednocześnie zaczęto rozwijać kwantytatywne podejście w metodzie badań (P. Douglas, H. Schultz). Założyciele szkoły — F.H. Knight i J. Viner — w metodzie naukowej sprzeciwiali się dominacji ujęć ilościowych. Inni główni teoretycy tego okresu to: M. Friedman, H.C. Simons, G.J. Stigler, W.A. Wallis. Simons w swej teorii pieniądza stworzył podwaliny myśli monetarystycznej (monetaryzm), kontynuowanej następnie przez Friedmana i jego uczniów. Czołową postacią chicagowskiej szkoły w ekonomii 1938–45 był O. Lange, który próbował stworzyć teorię syntezy neoklasycznej, przejął też dziedzictwo ekonomii matematycznej po H. Schultzu.

W drugim okresie rozwoju chicagowskiej szkoły w ekonomii głównymi postaciami byli m.in: J. Marschak, L. Metzler, T.W. Schultz. Wytworzyły się wówczas 2 przeciwstawne kierunki teoretyczne i metodologiczne — do początku lat 60. chicagowska szkoła w ekonomii została zdominowana przez metodologiczne i monetarne teorie Friedmana.

Twórcami głównego nurtu nowoczesnej ekonomii chicagowskiej są Friedman, Stigler oraz G.S. Becker i R.E. Lucas. W latach 60. i 70. chicagowska szkoła w ekonomii zaczęła stosować narzędzia analizy mikroekonomicznej do badania uwarunkowań aktywności politycznej, szczególnie interwencji rządu w alokację zasobów. Powstały: teoria struktur przemysłowych i ekonomiczna teoria regulacji (Stigler), teoremat R.H. Coase’a (1960) i ekonomia informacji Stiglera (1961). W latach 70. i 80. Lucas rozwinął hipotezę oczekiwań racjonalnych, która stała się podstawą nowej ekonomii klasycznej.

Główne nurty ekonomii lat 80. i 90., które mają metodologiczne korzenie w chicagowskiej szkole w ekonomii to: ekonomia wyboru społecznego (J. Buchanan), nowa ekonomia instytucjonalna (oparta na teoremacie Coase’a), nowa historia gospodarcza (kliometria), R.W. Fogela. Z chicagowskiej szkoły w ekonomii wywodzą się liczni nobliści: M. Friedman (1976), T.W. Schultz (1979), G. Stigler (1982), J. Buchanan (1986), M.M. Miller (1990), R.H. Coase (1991), G.S. Becker (1992), R.W. Fogel (1993), R. Lucas (1995), J.J. Heckman 2000.

Danuta Drabińska