chalcedon

chalcedon,

miner. skrytokrystaliczna, zbita odmiana kwarcu;

składa się z włóknistych kryształów tworzących skupienia nerkowate, groniaste, naciekowe lub warstwowe; barwa bardzo różnorodna; odmiany ładnie zabarwione używane jako kamienie ozdobne (czerwonobrunatny karneol, zielony chryzopraz, oliwkowozielona plazma, ciemnozielony z czerwonymi plamkami heliotrop lub różnobarwnie wstęgowany agat); najpospolitszy w skałach osadowych, gdzie tworzy się w wyniku przekrystalizowania koloidalnej lub biogenicznej krzemionki, niekiedy jest gł. składnikiem tych skał (czerty, rogowce); gł. złoża odmian ozdobnych: Brazylia, Urugwaj, Indie, Madagaskar, Rosja (Ural) i in.; w Polsce — Dolny Śląsk (m.in. okolice Lwówka i Złotoryi); używany w jubilerstwie (od czasów staroż. wydobywany w Egipcie i na Płw. Arabskim) i mechanice precyzyjnej.