Çatalhöyük
stanowisko archeol. w środkowej Turcji (il Konya), 35 km na południowy wschód od m. Konya.
[czatalhöjụ̈k],
Çatal Hüyük,
Çatalhöyük
Encyklopedia PWN
Pozostałości jednego z ważniejszych osiedli neolitycznych na Bliskim Wschodzie (odkryte 1958). Dzieje osady (14 faz zabudowy) obejmują okres ok. 6250–5400 p.n.e. Prostokątne domy tworzyły zwarty zespół zabudowy, a komunikacja odbywała się po dachach, w których znajdowały się wejścia do domów; znaczna część budynków była bogato zdobiona malowidłami ściennymi i reliefami terakotowymi. Liczne pomieszczenia są interpretowane jako sanktuaria. Zmarłych grzebano pod podłogami domów lub pod platformami znajdującymi się wewnątrz sanktuariów. Osiedle zamieszkiwała społeczność roln.; hodowano gł. bydło i owce; podstawowym surowcem do wyrobu narzędzi był obsydian z pobliskich złóż, wykorzystywano także importowany z Syrii krzemień; o wysoko rozwiniętym rzemiośle świadczą znalezione tu doskonałe narzędzia, lustra z polerowanego obsydianu, a także drobna plastyka.
