buddyzm chiński
 
Encyklopedia PWN
buddyzm chiński,
największa pod względem liczebności wyznawców religia Chin.
Buddyzm przeniknął do Chin w I w. n.e. za panowania dynastii Han, ale Chińczycy musieli zetknąć się z nim już pod koniec II w. p.n.e., w czasie kampanii wojennych w Azji Środkowej. Najpopularniejsza z legend związanych z wprowadzeniem buddyzmu do Chin mówi o przybyciu pierwszych ind. misjonarzy — Kaśjapy Matangi i Dharmaratny — w połowie lat 60. I w. n.e. do Luoyangu na dwór ces. Minga. Ze źródeł hist. wiadomo jednak, że już 65 r. n.e. istniała w Pengchenggu (ob. Xuzhou w prow. Jiangsu) gmina buddyjska, której patronował przyrodni brat ces. Minga, ks.Ying, oddający cześć zarówno Buddzie jak i Laozi. W 148 do Luoyang przybył mnich partyjski An Shigao, który zapoczątkował tłumaczenie na język chiń. buddyjskich tekstów dotyczących praktyk medytacyjnych; rozwój buddyzmu w Chinach uległ przyspieszeniu w okresie rozbicia Chin (220–589), a zwłaszcza po 355, kiedy na mocy edyktu państw. zezwolono Chińczykom na wstępowanie do klasztorów buddyjskich. Charakterystyczną cechą wczesnego buddyzmu chińskiego był jego ścisły związek z taoizmem (przenikanie buddyzmu do środowisk taoistycznych, interpretowanie buddyjskich pojęć w kategoriach filoz. taoizmu); z 2 postaci buddyzmu: hinajany i mahajany, w Chinach ostatecznie zapanowała ta ostatnia, co miało później decydujący wpływ na kształt buddyzmu w Korei i Japonii. Począwszy od IV w. powstawały rodzime szkoły buddyjskie, z których wiele zostało później przeniesionych do Korei i Japonii, m.in. jingtu (jap. jōdo-shū), zał. w IV w., chan (jap. zen), zał. w VI w. przez Bodhidharmę, tiantai (jap. tendai-shū), zał. w VI w. Od panowania dyn. Song (960–1126) buddyzm chiński tracił stopniowo znaczenie na rzecz konfucjanizmu, a wśród chiń. elity społ. był uważany za religię ludową. Przetrwał jednak do dzisiaj (gł. w 2 odmianach: szkoły chan i jingtu).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Sceny z życia Buddy, obraz na jedwabiu, Chiny, X w., Musée Guinnet, Paryżfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia