Buchanan George

Buchanan

[bəkạ̈nən]

George , ur. II 1506, Killearn (hrab. Stirlingshire), zm. 29 IX 1582, Edynburg,

szkocki humanista i poeta; propagator protestantyzmu, rzecznik tolerancji;

1536–60 na wygnaniu, wykładał w uczelniach Francji (jego uczniem był m.in. M. de Montaigne) i Portugalii; wychowawca Marii Stuart (później jej przeciwnik) i Jakuba VI; wywarł wpływ na myśl polit. XVII–XVIII w. traktatem De jure regni (1579), głoszącym zasadę, że źródłem władzy monarszej jest wola ludu; w dziele hist. Rerum Scoticarum historia (1582) przedstawił dzieje Szkocji od czasów najdawniejszych do 1580; autor wierszy łac. i poet. parafrazy psalmów bibl. (1565), którą podziwiał J. Kochanowski (Do Buchanana); ponadto tragedie osnute na motywach antycznych lub bibl., m.in. Baptistes (1534) i Jeftes (1578, wyd. pol. 1587); w wierszowanym traktacie De sphaera (1555) wystąpił przeciw heliocentrycznej teorii M. Kopernika.